Süregelen Batı yaptırımları ve tedarik zinciri kısıtlamalarına rağmen, Rusya’nın savunma havacılığı sektörü faaliyetlerine hız kesmeden devam ediyor. 25 Haziran 2025 tarihinde, devlet savunma sanayi devi Rostec bünyesindeki United Aircraft Corporation (UAC), Rusya Savunma Bakanlığı’na yeni bir Su-35S çok rollü savaş uçağı partisi teslim etti. TASS tarafından aktarılan bu gelişme, Rusya’nın en gelişmiş stealth olmayan savaş uçaklarından birinin üretim ivmesini sürdürdüğünü ve Kremlin’in Ukrayna savaşı bağlamında hava üstünlüğünü koruma kararlılığını gösteriyor.
NATO kod adıyla Flanker-E+ olarak bilinen Su-35S, Su-27 platformunun derinlemesine modernize edilmiş bir versiyonudur. Beşinci nesil savaş teknolojilerinin bazı unsurlarını 4++ nesil hareket kabiliyeti ve güçle birleştirir. Pasif elektronik taramalı (PESA) radar sistemi ile aynı anda birden fazla hedefi izleyebilir ve angaje olabilir. Plazma ateşlemeli, itki yönlendirmeli motorları sayesinde son derece yüksek manevra kabiliyeti sunar. Ön kanatçıklar (canards) ve hava frenleri tasarımdan çıkarılmış, frenleme için diferansiyel dümen yönlendirmesi kullanılmaktadır. Hem hava-hava hem hava-yer mühimmatlarını taşıyabilen uçak, afterburner (art yakıcı) kullanmadan süpersonik seyir kabiliyetine sahiptir; bu özellik stealth sınıfı uçaklar dışında nadiren görülür.
2000’li yılların başında tasarlanan Su-35S, ancak 2010’ların ortasında tam ölçekli üretime geçti. O tarihten bu yana, Rusya Hava Kuvvetleri’nin sınırlı sayıda üretilen Su-57’den önceki en gelişmiş operasyonel savaş uçağı haline geldi. Suriye’de ve son olarak Ukrayna’da yoğun şekilde kullanıldı; hava sahası kontrolü, taarruz uçaklarına eskortluk ve menzilden hassas mühimmat fırlatma gibi görevler üstlendi. Seri üretim, UAC’nin Komsomolsk-on-Amur tesisinde devam ediyor ve yaptırımlara rağmen teslimat takvimi aksatılmadan sürdürülüyor.
Su-35S’i Eurofighter Typhoon veya F-15EX gibi rakiplerinden ayıran en önemli özellik, gizlilik (stealth) yerine süper manevra kabiliyeti ve kinetik üstünlüğe odaklanmasıdır. Çin’in J-16 gibi benzer hava aracı tasarımlarına kıyasla daha gelişmiş aviyonik ve motor sistemlerine sahiptir. Ancak Ukrayna’daki Patriot veya NASAMS gibi modern Batı hava savunma sistemleri karşısında hayatta kalabilirliği hâlâ tartışmalıdır—özellikle yoğun hava savunma ağı bulunan alanlarda.
Yine de her yeni teslimat, Rusya’nın tartışmalı bölgelerde hava üstünlüğünü sürdürme ve seyir füzesi operasyonları için güvenli hava koridorları oluşturma kapasitesini artırmaktadır. Su-35S, daha önce Çin ve Mısır’a ihraç edilmiş olsa da, aviyonik ve motor bileşenlerine uygulanan yaptırımlar nedeniyle yeni ihracat anlaşmaları yavaşlamış durumda. Ancak iç pazarda hâlâ kilit bir rol oynuyor; Rusya’nın savunma havacılığı üretiminde sanayi ivmesini korumasına ve yüksek vasıflı iş gücünü tutmasına katkı sağlıyor.
Su-35S programı, Rusya’nın Devlet Silahlanma Programı kapsamında finanse ediliyor ve finansal şeffaflık olmasa da üretim hızı istikrarlı. Birim maliyetinin 40–45 milyon dolar arasında olduğu tahmin ediliyor. Mısır, bilinen son yabancı alıcı olsa da teslimatların tamamlanma durumu belirsizliğini koruyor. Rostec, 2030 yılına kadar üretim verimliliğini %30 artırma planını duyurdu; bu hedefle, dış teknoloji kısıtlamalarına karşı iç kaynaklı sanayi büyümesi sağlanması amaçlanıyor.
Ukrayna cephesinde Su-35S, uzun menzilli devriyeler, füze eskortları ve uçuşa yasak bölgeleri uzaktan uygulamak gibi görevlerde kilit rol oynuyor. R-37M gibi uzun menzilli hava-hava füzeleri sayesinde Ukrayna uçaklarını Rus kontrolündeki hava sahasından vurabiliyor. Ancak Ukrayna’nın mobil hava savunma sistemlerinden kaynaklı sürekli tehdit nedeniyle uçak genellikle temkinli kullanılıyor; yakın hava muharebelerinden kaçınılıyor ve menzilden saldırı taktikleri tercih ediliyor. Buna rağmen Su-35S, Moskova’nın hava harekâtında kritik görevleri yerine getirmeye devam ediyor.
Bu son Su-35S teslimatı, Rus havacılık sanayisinin yaptırımlara rağmen tamamen durmadığını kanıtlıyor. UAC, küresel hizmette olan en yetenekli stealth olmayan savaş uçaklarından birinin üretimini sürdürerek, Su-35S’i hem işlevsel bir silah sistemi hem de Rusya’nın Avrasya genelinde hava hâkimiyeti hedeflerini simgeleyen stratejik bir unsur olarak konumlandırıyor.
