Mikoyan MiG-29, NATO rapor adıyla “Fulcrum”, 1970’li yılların sonlarında Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen, çift motorlu ve her hava koşuluna uygun bir savaş uçağıdır. Mikoyan Tasarım Bürosu tarafından tasarlanan MiG-29, F-15 Eagle ve F-16 Fighting Falcon gibi Amerikan hava üstünlük avcılarına karşı koymak amacıyla geliştirilmiştir. Uçak, 1983 yılında Sovyet Hava Kuvvetleri envanterine resmî olarak katılmıştır.
Başlangıçta yalnızca hava-hava muharebeleri için tasarlanan MiG-29, zaman içinde çok rollü bir platforma dönüşmüştür. Modern varyantlar, hava-yer füzeleri ve hassas güdümlü mühimmatlar kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu sayede etkili bir savaş bombardıman uçağına evrilmiştir. MiG-29 serisi, çok rollü MiG-29M ve uçak gemilerinden operasyon yapabilen MiG-29K gibi çeşitli versiyonlarla geliştirilmiştir. Serinin en gelişmiş modeli olan MiG-35, güçlendirilmiş motorlar, dijital cam kokpit, modern radar sistemleri, kızılötesi arama ve takip (IRST) sensörleri ve artırılmış yakıt kapasitesi gibi ileri teknolojilerle donatılmıştır. Ayrıca bazı modellerde havadan yakıt ikmali yeteneği de bulunmaktadır.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından, ardıl devletlerin çoğu MiG-29 kullanımına devam etmiş, Rusya ise en büyük kullanıcı konumuna gelmiştir. Mevcut filo, MiG-29SMT standardına yükseltilmek istenmişse de, ekonomik kısıtlamalar bu programın kapsamını sınırlamıştır. MiG-29 aynı zamanda dünya çapında geniş ölçekte ihraç edilmiş, 30’dan fazla ülke tarafından kullanılmıştır veya halen aktif olarak kullanılmaktadır. Flight Global’in 2024 yılı verilerine göre, dünya genelinde 809 adet MiG-29 aktif hizmettedir ve bu sayıyla MiG-29, dünyanın en yaygın beşinci savaş uçağıdır.
MiG-29’un Güncel Kullanıcıları (Aktif Hizmette)
- Rusya – 256 adet
- Hindistan – 101 adet (MiG-29UPG & MiG-29K)
- Ukrayna – 70 adet
- Suriye – 46 adet
- Belarus – 44 adet
- Kuzey Kore – 40 adet
- Myanmar – 31 adet
- Polonya – 31 adet
- Özbekistan – 30 adet
- Kazakistan – 23 adet
- Türkmenistan – 20 adet
- İran – 19 adet
- Bulgaristan – 19 adet
- Peru – 19 adet
- Malezya – 12 adet
- Slovakya – 12 adet
- Sudan – 24 adet
- Azerbaycan – 9 adet
- Bangladeş – 8 adet
- Yemen – 25 adet
- Eritre – 4 adet
- Sırbistan – 4 adet
- Çad – 3 adet (Ukrayna tarafından bağışlandı)
Eski Kullanıcılar
MiG-29’u bir dönem kullanıp envanterinden çıkaran ülkeler arasında Doğu Almanya, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Romanya, Macaristan, Irak, Moldova, Çekoslovakya, Yugoslavya ve Sovyetler Birliği yer almaktadır.
MiG-29’un Teknik Özellikleri
| Kategori | Değer |
|---|---|
| Mürettebat | 1 kişi |
| Uzunluk | 17,32 m (57 ft 10 in) |
| Yükseklik | 4,73 m (15 ft 6 in) |
| Kanat Açıklığı | 11,36 m (37 ft 3 in) |
| Kanat Alanı | 38 m² (410 ft²) |
| Boş Ağırlık | 11.000 kg (24.251 lb) |
| Yüklü Ağırlık | 14.900 kg (32.849 lb) |
| Azami Kalkış Ağırlığı | 18.000 kg (39.683 lb) |
| Motorlar | 2 × Klimov RD-33 turbofan (art yakıcı) |
| İtki (her biri) | 8.300 kgf (18.300 lbf) |
| Azami Hız | Mach 2.25 (2.400 km/s veya 1.490 mph) |
| Menzil (iç yakıtla) | 1.430 km (890 mi) |
| Servis Tavanı | 18.000 m (59.000 ft) |
| Tırmanış Oranı | 330 m/s (ilk), ortalama 109 m/s |
| Kanat Yüklemesi | 403 kg/m² (82 lb/ft²) |
| İtki/Ağırlık Oranı | 1.09 |
Silah Sistemi
- Top: 1 × 30mm GSh-30-1 makineli top
- Hava-Hava Füzeleri: AA-8, AA-10, AA-11
- Hava-Yer Füzeleri: AS-12, AS-14
MiG-29, Sovyet havacılık mühendisliğinin bir sembolü olarak kabul edilmektedir. Çevikliği, hızı ve savaş yetenekleriyle tanınan bu uçak, bugün hâlâ birçok ülkede ön cephede görev yapmakta ve modernize edilmiş varyantlarıyla hizmet ömrünü sürdürmektedir.
