ABD Savunma Bakanlığı tarafından 22 Temmuz 2025’te yayımlanan bilgilere göre, ABD Ordusu, Almanya ormanlarında canlı ateş altında silahlı İlk Kişi Görüş (First Person View – FPV) dronelarının saha denemelerine başladı. Bu çalışmalar, ordunun TiC (Transformation in Contact) modernizasyon çabalarının bir parçası olarak 3. Piyade Tümeni askerleri tarafından yürütülüyor. Düşük maliyetli, hareketli veya sabit hedeflere etkili şekilde saldırabilen mühimmat özellikli FPV dronelar, ordunun taktik seviyede merkezi olmayan, drone destekli öldürücülük kapasitesine doğru önemli bir evrimini simgeliyor.
ABD Ordusu’nun silahlı FPV dronelarının kullanımı, Ucuz ve Amaca Yönelik Tasarlanmış Sistemler (Purpose Built Attritable Systems – PBAS) kategorisinde ilk operasyonel uygulamayı temsil ediyor. Bu sistemler, öldürücü ve öldürücü olmayan yükleri uygun maliyetle ve taktik taşınabilirlikte taşıyabiliyor. Her PBAS drone paketi, FPV gözlüğü, kumanda birimi, ekran ve yaklaşık 5.000 dolar birim maliyetle 10 inç ve 5 inç hava araçlarından oluşan bir karışımı içeriyor. Almanya’daki canlı drone görevleri, PBAS sisteminin nemli, ormanlık arazide etkinliğini doğrulamayı ve TiC 2.0 deneyleri kapsamında operasyonel drone taktiklerini geliştirmeyi hedefliyor.
FPV drone, yani İlk Kişi Görüş dronu, drone üzerindeki ön kamera tarafından canlı video aktarımı yapan ve operatörün başına takılan ekran veya gözlükle kontrol ettiği küçük insansız hava aracıdır. Bu sistem, pilotun drone’un içindeymiş gibi gerçek zamanlı görüntü görmesini sağlayarak, karmaşık ve dar alanlarda hassas manevra ve hedef tespiti imkanı sunar. Geleneksel otonom veya önceden programlanmış dronelardan farklı olarak FPV dronelar manuel olarak uçurulur ve yakın mesafede saldırı, keşif ve destek operasyonları için benzersiz kontrol avantajı sağlar. Keşif ve gözetleme amaçlı olduğu gibi, mühimmat taşıyarak düşman mevzilerine yüksek hassasiyetle sürpriz saldırılar düzenleyebilir.
FPV dronelar, görev ve hedef profillerine göre farklı mühimmatlarla donatılabilir. Öldürücü yükler arasında anti-zırh şekilli savaş başlıkları, yüksek patlayıcı parçalanma etkili savaş başlıkları veya hafif araçları, savunma pozisyonlarını ya da düşman personelini etkisiz hale getiren el yapımı patlayıcılar bulunabilir. Öldürücü olmayan konfigürasyonlarda ise elektronik harp modülleri, duman bombaları, flaş patlayıcılar veya kimyasal tahriş edici maddelerle kalabalık kontrolü ya da operasyonel engelleme sağlanabilir. Bu çok yönlü yük kapasitesi, zırhlı ya da hafif araçlara doğrudan saldırı, düşman hava savunmasının bastırılması, siper hatlarının temizlenmesi, güçlendirilmiş mevzilerin yarılması veya radar ve komuta noktalarının devre dışı bırakılması gibi çeşitli taktik görevlerde kullanıma uygundur.
FPV dronelar, özellikle kara birliklerine yakın destek sağladıkları durumlarda etkin olur; zira yer birliklerinin sağlam mevzileri aşmak veya karşı taarruzları savuşturmak için anında ve hassas ateş gücüne ihtiyacı vardır. Küçük boyutları ve çevikliği nedeniyle geleneksel hava savunma sistemlerince tespit edilip vurulmaları zordur. Ayrıca birinci kişi görüş navigasyonu sayesinde, karmaşık ve dinamik çevrelerde—şehir savaş alanları, ormanlık bölgeler ve dağlık arazilerde—operatörlere hassas saldırı imkanı verir. FPV dronelar, özel harekât yeteneklerini de güçlendirir; personel riski olmadan düşman hattı gerisinde sessiz ve düşük izli operasyonlar gerçekleştirebilir.
ABD Ordusu’nun FPV dronelarını taktik seviyede kullanmaya başlaması, Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmalarda görülen yeniliklerden doğrudan etkilenmiştir. 2022 başlarından itibaren, her iki taraf da düşük maliyetli FPV dronelar ile hedeflere doğrudan saldırı yetenekleri kullanmıştır. Özellikle Ukrayna, FPV droneları geniş çapta loitering munition (sürekli devriye atan mühimmat) olarak kullanarak zırhlı araçlar, topçu mevzileri ve piyadeye yüksek isabetle saldırmış ve lojistik yükü minimize etmiştir. Genellikle modifiye edilmiş ticari platformlar olan bu dronelar, küçük, çevik ve manuel kumanda ile geleneksel savunmaları aşabilmiş ve kara savaşlarının seyrini değiştirmiştir.
Modern savaş bağlamında, FPV dronelar küçük boyutları ve yüksek manevra kabiliyetleriyle, daha büyük İHA’ların giremediği şehir içi, ormanlık ve karmaşık ortamlarda etkin operasyon sağlar. Patlayıcı mühimmat veya keşif modülleriyle donatıldığında, görev ihtiyacına göre hassas güdümlü mühimmat veya gerçek zamanlı gözetleme araçları olarak işlev görebilir. Birinci kişi görüş sistemi sayesinde operatör, mobil veya kısmen gizlenmiş hedeflere yüksek doğrulukla saldırı yapabilir.
Ayrıca FPV dronelar, dağıtık ve merkezi olmayan savaş konseptini destekleyerek küçük birliklerin düşman varlıklarını bağımsız şekilde hedef almasına olanak tanır. Böylece daha büyük ve savunmasız sistemlere (topçu, insanlı araçlar) olan bağımlılık azalır. Düşük maliyeti ve harcanabilir yapısıyla yoğun saldırılar, dikkat dağıtma taktikleri ve yüksek riskli hedeflere ataklar için idealdir. Hafif, modüler ve kolay taşınabilir olması, lojistik avantaj sağlar.
ABD Ordusu PBAS ve FPV dronelarını savaş birimlerine entegre etmeye devam ederken, bu ilk testlerden elde edilen deneyimler gelecekteki doktrin ve satın alma süreçlerini şekillendirecektir. Amaç, uygun maliyetli, hassas ve uyarlanabilir drone kabiliyetlerini doğrudan savaş alanının sınırına ulaştırarak askerleri gelişmiş araçlarla donatmaktır.
