Birleşik Krallık’ın Japonya Büyükelçiliği tarafından 6 Ağustos 2025’te yapılan açıklamaya göre, HMS Prince of Wales’in öncülük ettiği İngiliz Uçak Gemisi Taarruz Grubu (Carrier Strike Group), Ağustos sonu ile Eylül başı arasında Tokyo’ya liman ziyareti gerçekleştirecek. Bu ziyaret, “Operation HIGHMAST” adı verilen sekiz aylık Hint-Pasifik görev turunun bir parçası olup, Birleşik Krallık’ın bölgesel istikrara olan bağlılığını teyit etmeyi ve bu jeopolitik açıdan önemli bölgede stratejik ortaklıklarını güçlendirmeyi hedefliyor.
Uçak Gemisi Taarruz Grubu’nun amiral gemisi olan HMS Prince of Wales’in gelişi, İngiltere–Japonya savunma iş birliğinde önemli bir adımı temsil ediyor ve İngiltere’nin “Değişim Planı” (Plan for Change) ile uyumlu ilerliyor. Bu politika çerçevesi, İngiltere’nin ulusal güvenliği sağlamayı ve özellikle deniz güvenliği ile savunma teknolojilerinde benzer değerlere sahip müttefiklerle ittifaklarını güçlendirmeyi amaçlıyor.
Tokyo ziyareti kapsamında çok sayıda diplomatik ve endüstriyel etkinliğin yer aldığı çok günlük ikili program düzenlenecek. Bu etkinlikler arasında, askeri, siyasi ve sanayi liderlerini bir araya getirerek mevcut ve ortaya çıkan güvenlik tehditlerini ele alacak Pacific Future Forum öne çıkıyor. Savunma ve Güvenlik Sanayi Günü (DSID) ise Birleşik Krallık’ın savunma kabiliyetlerini sergileyerek uzay, siber güvenlik ve yeni nesil teknolojiler gibi alanlarda iş birliğini teşvik edecek.
Bu konuşlanma, İngiltere–Japonya stratejik ilişkilerinin Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması (CEPA), Karşılıklı Erişim Anlaşması (RAA) ve altıncı nesil savaş uçağı geliştirmeyi hedefleyen Küresel Muharebe Hava Programı (GCAP) ile genişlemesini de yansıtıyor. Dolayısıyla HMS Prince of Wales’in liman ziyareti yalnızca sembolik bir adım değil; savunma politikası, teknoloji ve sanayi iş birliğini kapsayan çok boyutlu bir ortaklığın göstergesi.
Kraliçe Elizabeth sınıfının ikinci uçak gemisi olan HMS Prince of Wales, Kraliyet Donanması’nın en gelişmiş platformlarından biri. Aralık 2019’da hizmete giren ve Portsmouth’ta üslenen gemi, 80.000 tonun üzerinde tam yük deplasmanına, 284 metre uzunluğa, 25 knot seyir hızına (testlerde 32 knot) ve 10.000 deniz mili menzile sahip. Uçuş güvertesinin altında dokuz kat bulunuyor; 16.000 metrekarelik uçuş güvertesi, ski-jump rampası, iki uçak asansörü, yakıt ikmali ve mühimmat yükleme tesisleri yer alıyor. Gemi; 36 adet F-35B Lightning II uçağı ve Merlin, Chinook, Apache, Wildcat gibi çeşitli helikopterleri işletebiliyor, yoğun operasyon dönemlerinde 65’in üzerinde hava aracına ev sahipliği yapabiliyor. Mürettebat kapasitesi 1.600 kişiye kadar çıkabiliyor.
Savunma sistemleri arasında üç adet Phalanx CIWS, dört adet DS30M Mk2 30 mm uzaktan kumandalı top (tümü kurulmamış durumda) ve Minigun’ların yerine .50 kalibrelik Browning ağır makineli tüfekler bulunuyor. Sensör donanımı; S1850M uzun menzilli radar, Artisan Type 997 orta menzilli 3D radar, Ultra 2500 serisi elektro-optik kameralar ve uçak yaklaşma yönlendirme sistemini içeriyor. HMS Prince of Wales; güç projeksiyonu, deniz hava üstünlüğü, kriz müdahalesi ve insani yardım görevleri dahil geniş bir operasyon yelpazesine uygun şekilde tasarlandı.
Operation HIGHMAST, bugüne kadar İngiltere’nin gerçekleştirdiği en büyük deniz konuşlanması niteliğinde. Kraliyet Donanması, Kraliyet Hava Kuvvetleri ve İngiliz Kara Kuvvetleri’nden toplam 4.000 personel görev alıyor. Sekiz ay sürecek görev boyunca 26.000 deniz milinden fazla yol kat edilecek, 40’tan fazla ülke ziyaret edilecek ve 70’ten fazla ortak faaliyet icra edilecek. Norveç, Kanada, İspanya ve Yeni Zelanda dahil 12 ülke operasyona gemi veya personel katkısı sağlıyor.
Bu askeri girişime güçlü bir ekonomik ve endüstriyel gündem de eşlik ediyor. Singapur, Endonezya, Japonya ve Güney Kore liman ziyaretleri sırasında, Birleşik Krallık savunma ve güvenlik kabiliyetlerini, küresel ticaretinin %17’sini ve 2024 Eylül itibarıyla 286 milyar sterlini bulan mal ve hizmet ticaretini kapsayan bölgede tanıtmayı amaçlıyor. Bu girişim, CEPA ve CPTPP anlaşmalarının uygulanmasını desteklerken sanayi iş birliklerini teşvik ediyor.
Operasyon, ayrıca İngiltere’nin Avustralya’da düzenlenen Talisman Sabre tatbikatına katılımıyla da uyumlu. Burada 3.000’den fazla İngiliz personel, AUKUS üyeleri ve Japonya ile birlikte görev yaptı. İş birliği artık savunma robotikleri ve otonom teknolojileri de kapsıyor.
Hükümetler arası ve askeri ilişkilerin ötesinde, bu konuşlanma akademik, kültürel ve endüstriyel alanlarda da bağları güçlendirmeyi hedefliyor. İngiltere, çok alanlı kalıcı bağlantılar kurarak Hint-Pasifik’te uzun vadeli bir varlık sağlamayı amaçlıyor.
HMS Prince of Wales’in Tokyo ziyareti, rutin bir liman durağından çok daha fazlasını ifade ediyor. Bu ziyaret; savunma iş birliği, teknoloji ortaklığı, ekonomik açılım ve diplomatik koordinasyon aracılığıyla İngiltere’nin Hint-Pasifik’teki etkisini yansıtma stratejisinin bir parçası. Böylece İngiltere, stratejik önemi giderek artan bu bölgede aktif ve güvenilir bir rol üstlenme niyetini ortaya koyarken Japonya ile çok boyutlu ortaklığını derinleştiriyor.
