İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa ilk kez bu denli yoğun bir hava tehdidiyle karşı karşıya. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik insansız hava aracı ve füze saldırıları, hava savunmasını Avrupa güvenliğinin temel önceliği haline getirdi. İran yapımı Shahed dronları enerji altyapısını hedef alırken, Kalibr ve Kh-101 seyir füzeleri şehirleri vuruyor, İskender balistik füzeleri komuta merkezlerini tehdit ediyor. Bu tablo, Avrupa liderlerini kendi hava sahalarının da benzer saldırılarla karşı karşıya kalabileceği endişesine sevk etti.
Bu bağlamda Almanya öncülüğünde başlatılan Avrupa Sky Shield Girişimi (ESSI), onlarca yılın en iddialı Avrupa savunma projesi olarak öne çıkıyor. 21 ülkeyi bir araya getiren girişim, dronlardan balistik füzelere kadar tüm tehdit spektrumuna karşı katmanlı bir hava savunma ağı kurmayı hedefliyor.
Sky Shield’ın Teknik Omurgası
ESSI, üç katmanlı bir hava savunma mimarisi üzerine inşa ediliyor:
- IRIS-T SLM: Dronlar, helikopterler ve seyir füzelerine karşı 40 km menzile kadar etkili. Ukrayna’da %90’ın üzerinde başarı oranı elde etti.
- Patriot PAC-3 MSE: 60 km menzilde balistik füzelere, 160 km menzilde uçak ve seyir füzelerine karşı koruma sağlıyor.
- Arrow-3: 2.000 km’den uzun menzilde ve atmosfer dışındaki hedeflere karşı ilk savunma hattı.
Bu sistemler entegre edildiğinde, şehirleri ve kritik altyapıları Shahed dronlarına, askeri üsleri seyir ve kısa menzilli füzelere karşı koruyan ve uzun menzilli balistik tehditlere karşı son bir bariyer oluşturan bir “savunma derinliği” modeli ortaya çıkıyor.
Siyasi ve Endüstriyel Boyut
Sky Shield sadece askeri değil, siyasi bir test de niteliğinde. Almanya liderliği üstlenirken, Fransa projeye temkinli yaklaşıyor ve Avrupa’nın tamamen ABD ve İsrail sistemlerine bağımlı hale gelmesinden endişe ediyor. Paris, kendi SAMP/T NG sistemini savunuyor. Polonya ise daha çok kendi Wisła ve Narew programlarına odaklanıyor.
Karşılaşılan Zorluklar
Arrow-3 sistemlerinin 2029’dan önce teslim edilmeyecek olması ve Patriot mühimmatında yaşanan tedarik sıkıntıları, girişimin zamanında operasyonel olup olamayacağı sorusunu gündeme getiriyor. Ayrıca, farklı ülkelerin radar ve fırlatma sistemlerinin tek bir NATO komuta ağına entegrasyonu, hem teknik hem siyasi açıdan büyük bir meydan okuma.
Sonuç: Avrupa’nın Güvenlik Bahsi
ESSI, Avrupa’nın güvenliğini kolektif bir çatı altına almak için bugüne kadarki en kapsamlı girişim. Başarılı olursa Avrupa hava sahasını entegre bir kalkanla koruyacak, başarısız olursa parçalı ve yetersiz bir savunma ile Rus tehdidine açık hale gelecek.
Bir Avrupalı savunma bakanının sözleri tabloyu özetliyor:
“Bugün Kiev’e düşen her Shahed, yarın Varşova’ya, Vilnius’a, Berlin’e düşebilecek bir tehdidin habercisi. Sky Shield sadece Ukrayna için değil, Avrupa’nın geleceği için inşa ediliyor.”
