Reuters’ın 14 Eylül tarihli haberine göre, ABD Deniz Piyadeleri’ne ait ilk F-35B Lightning II hayalet uçakları Porto Riko’ya iniş yaptı. Böylece Washington’un Karayipler’deki askeri varlığı yeni bir aşamaya taşındı. Pentagon’un 5 Eylül’de açıkladığı 10 adet F-35B’nin San Juan yakınlarındaki Muñiz Hava Ulusal Muhafız Üssü’ne gönderilmesi kararı bu hafta sonu hayata geçirildi. Resmî açıklamalarda konuşlandırmanın uyuşturucu kartellerine karşı bir operasyonun parçası olduğu belirtilse de, adımın Venezuela üzerinde artan bir baskı unsuru oluşturduğu yorumları yapılıyor.
Gönderilen uçaklar, kısa kalkış-dikey iniş (STOVL) kabiliyetine sahip F-35B’ler. Bu sayede kısa pistlerden veya amfibi çıkarma gemilerinden operasyon yapabiliyorlar. Pratt & Whitney F135 motoru, kaldırma fanı ve döner egzoz nozulu sayesinde dikey iniş yapabilen F-35B’ler, F-16 veya F/A-18 gibi önceki nesil uçakların yapamadığı görevleri üstlenebiliyor.
Operasyonel olarak F-35B’ler, düşük görünürlük teknolojisi ve gelişmiş sensörleri birleştirerek havadan keşif ve hedef tespitinde önemli avantaj sağlıyor. AN/APG-81 AESA radarı, DAS ve EOTS sistemleri ile hava, kara ve deniz hedeflerini eşzamanlı tespit edebiliyor. AMRAAM füzeleri, JDAM ve Paveway güdümlü bombalarla donatılan F-35B’ler, keşiften hassas vuruşa tek sortide geçiş yapabiliyor.
Muñiz Üssü, Porto Riko’nun Carolina kentinde bulunuyor ve stratejik konumu sayesinde ABD’nin Karayip operasyonlarında kilit rol oynuyor. Üs geçmişte F-22 gibi gelişmiş uçaklara da ev sahipliği yapmıştı. Porto Riko’nun coğrafi konumu, Venezuela’ya yaklaşık 800 km mesafede olması ve ABD toprağı olması nedeniyle diplomatik sorun yaratmadan askeri faaliyet yürütme imkânı sağlıyor.
Bu hava konuşlandırması, bölgede son yılların en büyük ABD deniz gücü yığınağıyla eş zamanlı gerçekleşti. USS Gravely, USS Jason Dunham, USS Sampson, USS Lake Erie ve USS Iwo Jima gibi gemiler ile birlikte 4.500’den fazla deniz piyadesi ve denizci bölgede tatbikat yapıyor.
F-35’lerin konuşlanmasından birkaç gün önce Venezuelalı F-16’lar USS Jason Dunham’a tehlikeli şekilde yaklaşmıştı. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, “kartel bağlantılı veya Venezuela ile ilişkili hedeflere yönelik ek operasyonların mümkün olduğunu” ifade etti. Caracas yönetimi bu adımı egemenliğe tehdit olarak nitelendirirken, ABD’li analistler adımın hem kartel trafiğini kesmeyi hem de Venezuela’ya askeri baskıyı artırmayı hedeflediğini belirtiyor.
