ABD’li savunma devi Lockheed Martin’in efsanevi Skunk Works birimi, Air, Space & Cyber 2025 Konferansı’nda Vectis adını verdiği yeni nesil gizli (stealth) Grup 5 insansız savaş uçağını kamuoyuna tanıttı. İki yıl içinde uçuşa hazır hale gelmesi planlanan Vectis, ABD ve müttefik savaş uçaklarıyla müşterek görevler için tasarlandı.
Vectis, düşük görünürlük teknolojileri, elektronik harp, keşif-gözetleme (ISR) ve hassas taarruz yeteneklerini tek bir platformda birleştiriyor. Şirket, bu projeyi herhangi bir resmi ihale olmaksızın kendi kaynaklarıyla finanse ederek geleneksel tedarik sürecini hızlandırmayı hedefliyor. Parçaların sipariş edildiği, montaj çalışmalarının başladığı ve iki yıl içinde prototip uçuşunun yapılacağı açıklandı.
Diğer düşük maliyetli “kanat arkadaşı” projelerinden farklı olarak Vectis, yüksek hayatta kalabilirlik ve çok rollü görev kabiliyetleriyle öne çıkıyor. Açık görev mimarisi sayesinde farklı yüklerin hızlı entegrasyonu ve çoklu üretici sistemlerinin birlikte çalışabilirliği mümkün olacak.
Vectis’in F-35 ve gelecekteki NGAD savaş uçaklarıyla eşgüdümlü operasyonlara uyumlu olduğu belirtilirken, platformun INDOPACOM, CENTCOM ve EUCOM gibi stratejik harekât alanları için optimize edildiği vurgulandı.
Uçak gövdesi hakkında detaylar gizli tutulsa da paylaşılan ilk görseller, kuyruksuz ve iç yük taşıma kapasitesine sahip, gizliliğe odaklı aerodinamik bir tasarıma işaret ediyor. Bu yaklaşım, Skunk Works’ün F-117, RQ-170 ve F-22 gibi geçmiş projelerindeki tecrübesini yansıtıyor.
Lockheed Martin’in bu hamlesi, General Atomics ve Anduril gibi rakiplerin ABD Hava Kuvvetleri’nin CCA Increment I programı kapsamında öne çıkmasının ardından stratejik bir yanıt niteliği taşıyor. Şirket, Vectis ile yalnızca ABD değil, müttefik ülkelerin de geleceğin insansız hava muharebe konseptlerine dahil olabileceği bir çözüm sunmayı amaçlıyor.
Vectis’in geliştirilme sürecinde dijital ikiz teknolojisi, yapay zekâ destekli otonomi ve gelişmiş tahrik sistemleri kullanılıyor. Bu sayede maliyetlerin düşürülmesi ve seri üretimin hızlandırılması hedefleniyor.
Önümüzdeki dönemde Vectis’in prototip testleri ve yeni teknik detayları açıklanacak. Uzmanlar, bu insansız savaş uçağının geleceğin hava hâkimiyeti anlayışını şekillendirebileceği görüşünde.
