Rusya, Ukrayna’nın artan uzun menzilli saldırı kapasitesi ve Patriot gibi gelişmiş hava savunma sistemlerinin etkinliği karşısında, Kinzhal füzeleriyle donatılmış MiG-31K avcı uçaklarının operasyonel taktiklerini yeniden şekillendiriyor. 11 Ekim’de ortaya çıkan açık kaynaklı görüntüler, bu uçakların Il-78 tanker uçakları aracılığıyla havada yakıt ikmali yaparak görev sürelerini uzattığını ve Ukrayna hava savunma sistemlerinin menzilinden uzakta, güvenli bölgelerden operasyon yürüttüğünü gösteriyor. Bu stratejik değişim, Rusya’nın hem değerli hava platformlarını koruma hem de füze saldırılarının yönünü ve zamanlamasını çeşitlendirerek Ukrayna savunmasını zorlama amacını taşıyor.
Bu taktiksel adaptasyonun arkasında iki temel neden yatıyor. Birincisi, Ukrayna’nın 2022’de Engels-2 ve 2023’te Soltsy-2 gibi stratejik Rus hava üslerine düzenlediği başarılı insansız hava aracı saldırıları, Moskova’yı envanterindeki kritik öneme sahip uçakları ülkenin daha iç ve korunaklı bölgelerine çekmeye zorladı. İkincisi, Kinzhal füzelerinin Ukrayna’daki Patriot bataryaları tarafından başarılı bir şekilde önlendiğinin doğrulanması, Rus ordusunu füzelerin fırlatılma açısını, hızını ve irtifasını optimize etmeye yöneltti. Havada yakıt ikmali, bu iki soruna aynı anda çözüm sunuyor: Uçaklar güvenli üslerden havalanıp, yakıt ikmali sayesinde ideal fırlatma pozisyonuna ulaşana kadar havada kalabiliyor.
MiG-31’in yüksek irtifa ve yüksek hız yetenekleri, İskender-M balistik füzesinin bir türevi olan ve yaklaşık 4.300 kg ağırlığa sahip Kh-47M2 Kinzhal füzesi için ideal bir fırlatma platformu oluşturuyor. Normalde 1.500-2.000 km menzile sahip olan füzenin etkinliği, fırlatıldığı andaki kinetik enerjiye doğrudan bağlıdır. Il-78 tankerlerinin sağladığı yakıt desteği, MiG-31K’ların fırlatma anında maksimum hız ve irtifaya ulaşmasını sağlayarak füzenin performansını en üst düzeye çıkarıyor.
Bu yeni operasyon konseptinin stratejik sonuçları oldukça önemli. Jeopolitik olarak Rusya, saldırılarını Arktik veya Hazar Denizi gibi beklenmedik yönlerden başlatarak Ukrayna’nın erken uyarı ve savunma planlamasını karmaşıklaştırıyor. Askeri açıdan ise, savaş uçaklarının muharebe yarıçapı genişliyor ve hedefe yönelik angajman süreleri kısalıyor. Ancak bu stratejinin bir zayıf noktası var: Rusya’nın sınırlı sayıdaki Il-78 tanker uçağı filosuna olan bağımlılık. Bu tankerlerin korunması ve doğru rotalarda görev yapması, operasyonların başarısı için kritik bir faktör haline geliyor.
Sonuç olarak, Rusya Kinzhal sisteminin etkinliğini sürdürebilmek için tanker bağımlılığını göze alarak operasyonel esneklik kazanmaya çalışıyor. Bu durum, Ukrayna ve müttefikleri için daha mobil, çok yönlü ve hızlı reaksiyon verebilen bir hava savunma mimarisinin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.
