Fransız Senatosu’nun 8 Kasım 2025 tarihinde yayımladığı bir video, NATO içinde tartışmaları yeniden alevlendirdi. Fransa Genelkurmay Başkanı General Fabien Mandon, Avrupa yapımı SAMP/T hava savunma sisteminin Ukrayna’da Amerikan üretimi Patriot sisteminden daha etkili olduğunu açıkladı. Mandon’a göre, bazı modifiye edilmiş Rus füzeleri Patriot’un radarını aşarken, SAMP/T bataryaları benzer tehditleri güvenle engelleyebiliyor. Bu, NATO’nun iki önde gelen uzun menzilli hava savunma sistemini gerçek operasyon tecrübelerine dayalı olarak karşılaştıran en açık resmi değerlendirmelerden biri oldu.
Radar ve Tehdit Algılama Yeteneği
Patriot sistemi, AN/MPQ-65 X-band faz dizili radar ile çalışıyor ve 150–170 km yüksek irtifa uçak tespiti sağlayabiliyor. Düşük radar izi olan seyir füzeleri ise 100–130 km civarında algılanabiliyor. Ancak radarın kapsama açısı 120 derece ile sınırlı, bu nedenle farklı açılardan gelen tehditler için ek destek veya sistemin yeniden konumlandırılması gerekiyor. Tespit ile angajman arasındaki süre 8–15 saniye arasında değişiyor.
SAMP/T ise tam 360 derece radar kapsaması sunuyor. Orijinal Thales Arabel döner AESA radarı ile donatılmış sistem, yükseltilmiş SAMP/T NG versiyonunda Thales Ground Fire 300 dijital AESA radarı kullanıyor. Bu radar, yüksek irtifa uçaklarını 500 km, düşük radar izli seyir füzelerini 150–180 km mesafeden tespit edebiliyor. Radar, yoğun karıştırma altında bile eşzamanlı hedef takibi ve ateş kontrolü sağlayabiliyor ve tespit ile angajman süresi 5–10 saniye arasında gerçekleşiyor.
Füze Özellikleri ve Angajman Profilleri
Patriot, PAC-3 MSE füzesi kullanıyor; inertial navigasyon ve radar destekli kurs güncellemeleri ile yönlendirilen bu füze, terminal fazda aktif radar arayıcısı ile hedefe çarpıyor. Mach 4.5 üzerinde hızlara ulaşabiliyor, menzili 100 km civarında, tavan irtifası 35 km. Ancak yoğun elektronik harp ve düşük irtifa tehditlerinde performansı etkilenebiliyor.
SAMP/T ise Aster 30 füzesi kullanıyor. Dual-pulse motor ve aktif radar arayıcısı ile orta menzilde manevra kabiliyeti sunuyor. PIF-PAF itki vektörleme sistemi sayesinde son angajman fazında yüksek çeviklik sağlıyor. Menzili 120–150 km, tavan irtifası 30 km. Aster 30 Block 1NT, orta menzilli balistik füzeleri de engelleyebiliyor ve yakın patlamalı harp başlığıyla manevra kabiliyetli hedefler ve drone sürülerine karşı daha etkili.
Hareket Kabiliyeti ve Hayatta Kalabilirlik
Patriot sistemleri genellikle çekici üzerine monte radar, fırlatıcı, komuta merkezi ve jeneratörlerden oluşuyor. Tam konuşlandırma 4–6 saat sürebiliyor ve hızlı taşınabilirlik sınırlı.
SAMP/T, 8×8 tekerlekli platformlarda konuşlandırılıyor; tam batarya kurulumu, ateş ve yeniden yer değiştirme 30 dakika içinde yapılabiliyor. Dikey fırlatma sistemi sayesinde 360 derece atış mümkün, bu da yüksek tehdit ortamında hayatta kalabilirliği artırıyor. Ukrayna’daki operasyonel kullanıcılar, bu özelliği sürekli drone gözetimi ve karşı taarruzlara karşı kritik buluyor.
Ukrayna’da Operasyonel Tecrübe
Patriot, 2023 başından itibaren altyapı ve stratejik hedeflerin korunmasında önemli rol oynadı. Kh-47M2 Kinzhal ve Iskander-M gibi füzeleri başarıyla engelledi. Ancak radar sektör sınırlamaları ve drone sürüleri nedeniyle bazı zorluklar yaşandı.
SAMP/T, 2024 ortasında Ukrayna’ya konuşlandırıldı. Ukrayna hava kuvvetleri kaynaklarına göre, SAMP/T bataryaları radar izleri düşürülmüş Kh-101 füzelerini başarıyla engelledi. Örneğin, Ekim 2025’te Vinnytsia yakınında bir batarya, üç seyir füzesi saldırısını 30 saniye içinde engelledi ve dakikalar içinde yeniden konumlandı. Operatörler, SAMP/T’yi mobil savaş için daha uygun ve karıştırma yoğun ortamda üstün buldu.
Stratejik ve İttifak Etkileri
General Mandon’un açıklamaları, Avrupa’da hava savunma düşüncesindeki değişimi yansıtıyor. SAMP/T’nin savaşta doğrulanması, NATO’nun savunma alımlarında daha dengeli bir yaklaşım talebini güçlendiriyor. Sistem, gelecekteki ihracat ve NATO ön cephe ülkelerinin tedarik kararlarını da etkileyebilir.
Patriot, NATO’nun entegre hava ve füze savunmasında temel sistem olmayı sürdürüyor; geniş kullanıcı tabanı ve lojistik altyapısı caydırıcılık için kritik. Yaklaşan LTAMDS radar yükseltmeleri bazı mevcut sınırlamaları kaldıracak, ancak Ukrayna’da henüz konuşlandırılmadı.
SAMP/T ise tam yön radar kapsaması, kısa angajman süreleri, yüksek füze manevra kabiliyeti ve hızlı konuşlandırma ile modern hava savunma ihtiyaçlarına uyum sağlıyor. Çok yönlü saldırılar ve elektronik harp ortamında, SAMP/T NATO’nun en duyarlı ve hayatta kalabilir platformlarından biri olarak öne çıkıyor.
Ukrayna’daki çatışmalar, hem Patriot hem SAMP/T sistemlerinin potansiyelini ve zayıflıklarını ortaya koyuyor. Patriot, sabit stratejik hedefler için derin katmanlı ve hassas müdahale sağlarken; SAMP/T, taktiksel çeviklik, çok yönlü angajman ve gelişen tehditlere hızlı tepki sunuyor. NATO, hava savunma duruşunu yeniden değerlendirirken, Ukrayna’nın gökyüzü modern hava üstünlüğünün gereklilikleri hakkında değerli dersler veriyor.
