Birleşik Krallık Savunma Bakanı John Healey, Rusya’ya doğrudan bir uyarıda bulunarak, Rusya’ya ait istihbarat toplama gemisi Yantar’ın yeniden İskoçya’nın kuzey açıklarında görülmesi ve RAF personelinin lazerle hedef alınması üzerine sert açıklamalarda bulundu.
Hükümetin aktardığı bilgilere göre Yantar, son günlerde bölgeye giriş yaptıktan sonra Kraliyet Donanması’na ait bir fırkateyn ve RAF’a bağlı Poseidon devriye uçakları tarafından yakından takip edildi. Gemi, Birleşik Krallık karasularının hemen dışında, kuzeyde sabit bir pozisyonda duruyor.
Healey, Westminster’daki basın toplantısında hem geminin muhtemel görevi hakkında hükümet değerlendirmesini paylaştı hem de Moskova’ya açık bir mesaj gönderdi:
“Sizi izliyoruz. Ne yaptığınızı biliyoruz. Yantar bu hafta güneye iner ise hazırız.”
Bakan, Yantar’ın Rusya’nın Derin Deniz Araştırmaları Ana Müdürlüğü (GUGI) kapsamında faaliyet gösteren daha geniş bir programın parçası olduğunu belirtti. Bu yapılanmanın, barış zamanında gözetleme, kriz anında ise deniz altı altyapısını sabote etmeye yönelik sistemler geliştirdiğini ifade etti. İngiltere’nin geminin “genişletilmiş Britanya suları”na her girişinde hareketlerini müttefiklerle koordineli biçimde takip ettiğini vurguladı.
Healey ayrıca, geminin mevcut seyrinde RAF P-8 Poseidon mürettebatına karşı lazer tacizi uyguladığını doğruladı. NATO ülkeleri, benzer taktikleri Rus birliklerinin daha önce de tartışmalı hava ve deniz bölgelerinde kullandığını raporlamıştı. İngiltere bu nedenle bölgeye yüzey gemileri ve sürekli hava devriyesi konuşlandırarak geminin faaliyetlerini haritalamaya odaklandı.
108 metre uzunluğundaki Proje 22010 sınıfı Yantar, resmi olarak bir oşinografi gemisi olarak tanımlansa da Batılı donanmalar tarafından derin su istihbarat platformu olarak değerlendiriliyor. Geminin 6.000 metre derinliğe inebilen mini denizaltılar konuşlandırabildiği, deniz tabanı kablolarını inceleyebildiği veya müdahale edebildiği biliniyor. Yantar’ın yeniden Birleşik Krallık sularına dönmesi, Rusya’nın NATO’nun kritik deniz altı altyapısına yönelik ilgisini yansıtan önceki konuşlanmalarla paralellik gösteriyor.
Healey, ülkenin tutumunun özellikle İskandinav ve Baltık ortaklarıyla son dönemde yaşanan saldırılar ve şüpheli deniz altı kesinti olayları sonrasında şekillenen daha geniş bir savunma hattının parçası olduğunu söyledi:
“Britanya halkının hayati deniz altı bağlantılarına yönelen tehdidi asla kabul etmeyeceğiz.”
