Rus kaynaklarının 25 Kasım 2025’te yayımladığı yeni fotoğraflar, Ukrayna’nın Tochka-U taktik balistik füzelerini yeniden savaş alanına kazandırmak için geliştirdiği dikkat çekici bir mühendislik çözümünü ortaya çıkardı. Paylaşılan görüntüler, standart 9N123F savaş başlığı çıkarılarak yerine Sovyet yapımı FAB-250 hava bombasının, reçine bazlı bir parçacık oluşturucu kılıf (fragmentation jacket) ile füze gövdesine entegre edildiğini doğruluyor.
Bu doğaçlama savaş başlığı, Ukrayna’nın azalan stoklara rağmen Tochka sistemini 120 km’ye kadar kısa menzilli derin taarruz görevlerinde kullanmasını sağlıyor.
Savaş Başlığının Yeniden Tasarımı: FAB-250’nin Füze İçine Uyarlanması
Analiz edilen füze gövdesinde FAB-250 M62 veya OFAB-250T olduğu düşünülen bombanın:
- Kuyruk bölümünün kesilerek çıkarıldığı,
- Fırlatma tüpüne uyacak şekilde Tochka-U’nun boş savaş başlığı yuvasına yerleştirildiği,
- Etrafının çelik şarapnel parçalarıyla doldurulmuş reçine kaplı silindirik bir kılıfla sarıldığı
görülüyor.
FAB-250 bombası yaklaşık 100 kg patlayıcı içeriyor. Standart Tochka-U’nun 482 kg’lık 9N123F savaş başlığına kıyasla daha hafif olsa da, modifiye edilmiş sürüm çok yoğun bir parçacık etkisi yaratıyor. Bu da onu personel, hafif araçlar, lojistik kümeleri ve açıkta bulunan hedeflere karşı son derece etkili hale getiriyor.
Tochka-U: Sovyet Mirasının Yeniden Diriltilmesi
Tochka-U (NATO: Scarab B), 1989’da hizmete giren, 120 km menzile ve yaklaşık 95 m CEP isabet oranına sahip tek kademeli katı yakıtlı taktik bir füze platformu.
Savaş başlığının değiştirilmesi:
- Füzenin ağırlık dağılımını,
- Merkezî dengesini,
- Menzil/kararlılık karakteristiğini
doğal olarak etkiliyor.
Ukrayna teknisyenlerinin, yeni parçacık kılıfı kalınlığını ayarlayarak bu değişimi kısmen dengelemeye çalıştığı değerlendiriliyor.
Doğaçlama Ateşleme Sistemi: Modern Hava Patlaması Yerine Klasik Darbe Füzesi
Normalde Tochka-U, 20 metre irtifada havada infilak eden elektronik bir hava-burst füze kullanır.
Ancak incelenen hibrit füze, FAB serisi mühimmatlarda kullanılan AVU-ET mekanik burun füzesine sahipti.
Bu füzenin sığ açıyla çarpan Tochka üzerinde aktive olmaması sonucunda bomba patlamadı ve tüm modifikasyon sahada olduğu gibi açığa çıktı.
2022’den Beri Artan İhtiyaç: Ukrayna Neden “Franken Füze” Üretiyor?
Rusya’nın 2022’de başlattığı geniş çaplı işgalin ilk aylarında Tochka-U, Ukrayna’nın derin menzilli hedeflere karşı sahip olduğu az sayıdaki seçenekten biriydi.
Örneğin Berdiansk 2022 saldırısında Rus çıkarma gemisi Saratov’un imhasında Tochka kullanılmıştı.
Ancak stoklar hızla tükenince Ukrayna ordusu:
- Depolardan savaş başlığı olmayan Tochka gövdelerini,
- Sovyet döneminden kalan FAB/OFAB bombalarını
birleştirerek saha-üretimi füze hattı oluşturdu.
Bu nedenle bazı gözlemciler, bu hibrit füzelere “Franken-Tochka” adını veriyor.
FAB-250 ve FAB-500 Tabanlı İki Ayrı Doğaçlama Savaş Başlığı
Son görüntülenen FAB-250 versiyonu:
- Daha fazla şarapnel yoğunluğu
- Daha geniş bir öldürücü alan
- Bir miktar artan füze menzili (daha düşük ağırlık nedeniyle)
sunuyor.
Daha önce belgelenen FAB-500 tabanlı versiyon ise:
- İki katına çıkan patlayıcı yük
- Sert hedeflere karşı daha uygun blast etkisi
sağlıyor.
Bu doğaçlamalar, Sovyet Tochka sisteminin orijinal “modüler savaş başlığı” konseptinin sahra koşullarında yeniden yaratıldığını gösteriyor.
Derin Taarruz İçin Ucuz ve Riskli Bir Alternatif
Hibrit Tochka-U, Ukrayna’ya şunları sağlıyor:
- 100+ km derinliğine taktik vuruş imkânı
- Mobil ve NBC korumalı fırlatıcılardan kullanım
- Savaş uçaklarını uzun menzilli Rus hava savunmasına maruz bırakmama avantajı
Bu anlamda süreç, Rusya’nın FAB bombalarına UMPK kanat kiti takmasıyla benzer bir mantık taşıyor—fark şu ki:
Rusya bombaya roket eklemiyor, Ukrayna roketine bomba ekliyor.
Doğaçlama aerodinamik yapısı ve modern güdüm eksikliği risk yaratsa da, savaşın itici dinamikleri net:
Ukrayna, eski Sovyet sistemlerini doğaçlama mühendislikle yeniden hayata dökerek menzil kazanıyor ve zamanı satın alıyor.
