Washington ile Rabat yönetimi arasında yürütülen F-35 Lightning II savaş uçağı görüşmeleri halen sürüyor. Gayriresmî kaynaklar, paketin yaklaşık 17 milyar dolar değerinde olabileceğini ve 32 adet uçağı kapsadığını öne sürerken, iki hükümet de bu rakamları doğrulamadı. Görüşmeler, İsrail’in “Niteliksel Askerî Üstünlüğü” (Qualitative Military Edge – QME) çerçevesinde yürütülüyor ve henüz bir teslimat takvimi belirlenmiş değil. Süreç, Cezayir’in Rus yapımı Su-57 Felon savaş uçaklarını tedarik ettiği döneme denk geliyor.
Africa Intelligence’ın 21 Ekim 2025 tarihli haberine göre, görüşmeler ileri bir aşamaya geçmiş durumda. Paket; uçak tedarikinin yanı sıra eğitim, bakım ve 45 yıla kadar uzanan lojistik destek unsurlarını da içerecek şekilde yapılandırılmış bulunuyor. İsrail’in satışa karşı çıkmadığı, hatta teknik danışmanlık desteği sunabileceği belirtiliyor. Eğer anlaşma sonuçlanırsa, Fas beşinci nesil savaş uçağı işleten ilk Arap ve Afrika ülkesi olacak.
F-35 uçağı, Pratt & Whitney F135 motoru sayesinde art yakıcıyla 191 kN itki üretebiliyor, Mach 1.6 azami hıza ve yaklaşık 1.240 km muharebe yarıçapına ulaşabiliyor. Uçağın radar emici gövde kaplaması, AN/APG-81 AESA radarı, Elektro-Optik Hedefleme Sistemi (EOTS) ve 360° farkındalık sağlayan sensör füzyon kabiliyeti bulunuyor.
Fas’ın modernizasyon süreci yalnızca F-35’lerle sınırlı değil. Kraliyet Hava Kuvvetleri hâlihazırda 23 modernize edilmiş F-16 uçağını işletiyor ve ayrıca 24 adet F-16C/D Block 72 Viper siparişi verdi. Bu uçaklar; APG-83 radar, Sniper hedefleme podu, ALQ-213 elektronik harp yönetimi ve ALQ-211 öz savunma sistemleriyle donatılacak. Bunun yanında iki Gulfstream G550 keşif uçağı, İsrail yapımı Elta sistemleriyle ABD’de modifiye ediliyor.
Fas ayrıca AH-64E Apache taarruz helikopterleri, M1A2 SEPv3 Abrams tankları, Bradley zırhlı muharebe araçları ve MQ-9B SeaGuardian İHA’ları tedarik ederek Batı menşeli sistemlerle tam uyumlu bir kuvvet yapısı kurmayı hedefliyor.
Öte yandan, Cezayir’in Su-57 ve Su-35 platformlarıyla yürüttüğü hava gücü modernizasyonu, Rabat’ın bu girişimlerinin en önemli motivasyonu olarak değerlendiriliyor. Uzmanlara göre Fas’ın F-35 adımı, Abraham Anlaşmaları sonrasında gelişen ABD–İsrail–Fas savunma iş birliğinin stratejik bir devamı niteliğinde.
F-35’in hizmete girmesi durumunda Fas Hava Kuvvetleri, düşük radar görünürlüğü, yüksek ağ bağlantısı ve sensör füzyonu sayesinde bölgesel hava üstünlüğünde belirleyici bir avantaj elde edecek. Uçağın ağ merkezli harp kabiliyeti, Fas’ın NATO standardına yakın müşterek harekât yürütme kapasitesini de güçlendirecek.
