Avustralya, bugüne kadarki en kapsamlı askeri tatbikatı olan 2025 Talisman Sabre Tatbikatını başlattı. Hem yerel hem de uluslararası düzeyde dikkat çeken bu büyük çaplı savaş simülasyonunun, Çin’e ait istihbarat gemileri tarafından da yakından izlenmesi bekleniyor.
Tatbikat, tarihi bir gelişmeyle başladı: Avustralya ordusu, ABD’den yeni satın aldığı M142 HIMARS (Yüksek Hareket Kabiliyetli Topçu Roket Sistemi) ile ilk kez canlı füze atışı gerçekleştirdi. Atış, Queensland eyaletindeki 1.700 mil karelik Shoalwater Bay Eğitim Alanı’nda yapıldı. Tuğgeneral Nick Wilson, bu anı “Avustralya Ordusu için dikkat çekici bir gün” olarak tanımladı ve uzun menzilli, çok alanlı saldırı sistemlerinin hizmete girişine dikkat çekti.
İlk olarak 2005 yılında ABD ve Avustralya’nın ortak tatbikatı olarak başlayan Talisman Sabre, zamanla çok uluslu dev bir organizasyona dönüştü. Bu yılki tatbikata Japonya, Güney Kore, Fransa, İngiltere ve Almanya gibi ülkelerin de dahil olduğu 19 farklı ülkeden 35.000’in üzerinde asker katılıyor. Ayrıca Malezya ve Vietnam gözlemci ülke statüsüyle etkinlikte yer alıyor. Bu katılım, Hint-Pasifik bölgesindeki stratejik iş birliklerinin giderek arttığını gösteriyor.
Bu yıl bir ilk olarak, tatbikatın bazı bölümleri Avustralya dışında da gerçekleştiriliyor. Papua Yeni Gine’de yapılacak faaliyetlerle Avustralya’nın Pasifik’teki savunma angajmanı güçlendiriliyor.
Çin’e ait istihbarat gemileri, daha önceki dört Talisman Sabre tatbikatında da Avustralya kıyılarındaki deniz faaliyetlerini izlemişti. Savunma Sanayii Bakanı Pat Conroy, bu yıl da benzer bir gözetleme beklediklerini belirtti: “Çin ordusu 2017’den bu yana bu tatbikatları izliyor. İzlememeleri sıra dışı olurdu.” Conroy, henüz Çin’e ait gemilerin tespit edilmediğini söylese de, olası varlığa karşı hazırlıklı olunacağını ve tatbikatın gidişatının buna göre şekillendirileceğini vurguladı.
Tatbikat, Pazar günü Sidney’de düzenlenen resmi törenle başladı. Törene, ABD Pasifik Kara Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Korgeneral J.B. Vowell ve Avustralya Ortak Operasyonlar Komutanı Koramiral Justin Jones katıldı. Bu başlangıç, aynı zamanda Avustralya Başbakanı Anthony Albanese’nin Çin’e gerçekleştirdiği altı günlük diplomatik ziyaretle eş zamanlı gerçekleşti. Albanese’nin Pekin’de Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile dördüncü kez yüz yüze görüşmesi bekleniyor.
Albanese, Çin’in tatbikatı gözetlemesinin gündeme gelip gelmeyeceği sorulduğunda, bu durumu olağan karşıladığını belirtti: “Bu alışılmadık bir durum değil… Her zaman olduğu gibi Avustralya’nın ulusal çıkarlarını savunmaya devam edeceğim,” dedi ve bu konunun Şi ile yapılacak görüşmede gündeme gelmeyeceğini söyledi.
Başbakan ayrıca, ABD liderliğiyle yüzyüze temaslarının sınırlı kalmasına yönelik iç eleştirilere de yanıt verdi. ABD’ye beş kez gittiğini, ancak Çin’i yalnızca iki kez ziyaret ettiğini hatırlattı. Eski ABD Başkanı Donald Trump ile henüz yüz yüze görüşmemiş olmasına rağmen, aralarında üç yapıcı telefon görüşmesi gerçekleştiğini ve bu ilişkiye dair olumlu beklentiler taşıdığını ifade etti.
Canlı atış gösterileri, artan uluslararası katılım ve jeopolitik gerilimler eşliğinde Talisman Sabre 2025, yalnızca bir askeri başarı değil, aynı zamanda Hint-Pasifik stratejisinin merkezinde yer alan önemli bir dönüm noktası olarak öne çıkıyor.