Estonya, Finlandiya Körfezi’ndeki Vaindloo Adası yakınlarında üç Rus MiG-31 savaş uçağının hava sahasını yaklaşık 12 dakika boyunca ihlal etmesi üzerine NATO’dan Madde 4 danışmalarını talep etti. Bu olay, 2025’teki beşinci ve en ciddi ihlal olarak kayıtlara geçti. NATO jetleri, MiG’leri Estonya hava sahasından çıkarmak için müdahale etti. Tallinn, olayı “kasıtlı provokasyon” olarak nitelendiriyor ve müttefiklerin önümüzdeki hafta toplanacağını açıkladı.
Estonya hükümeti, uçakların uçuş planı sunmadığını, transponderlerinin kapalı olduğunu ve hava trafik kontrolüyle iletişim kurmadığını belirtti. NATO Madde 4, herhangi bir üyenin toprak bütünlüğü veya güvenliğinin tehlikede olduğunu düşündüğünde acil danışma çağrısı yapmasına imkân tanıyor. Bu mekanizma, askeri müdahaleyi tetiklemez ancak müttefiklerin koordinasyonunu ve ortak tepki planlamasını sağlar.
Olayda kullanılan MiG-31, uzun menzilli ve yüksek hızlı bir önleyici olarak tasarlanmış olup, modern versiyonu MiG-31BM ile çoklu hedef takibi yapabiliyor. Bazı varyantlar ise Kinzhal hipersonik füzesi taşıyabiliyor. Olay sırasında İtalyan F-35’leri, NATO’nun Baltık Hava Polisliği görevi kapsamında uçakları eskort etti ve Vaindloo üzerinden Kaliningrad’a yönlendirdi. Estonya Başbakanı Kristen Michal, ihlali kabul edilemez buldu ve müttefikler arasında koordinasyon sağlanmasının önemini vurguladı.
Diplomatik adımlar da atıldı; Estonya Dışişleri Bakanlığı, Rusya’nın Tallinn’deki geçici büyükelçisini çağırarak resmi protesto notası verdi. Estonya Parlamentosu savunma ve dışişleri komiteleri olağanüstü oturum düzenledi. Fransa, Letonya, Litvanya, Almanya, Yunanistan, Polonya, Norveç, Kanada ve Birleşik Krallık gibi müttefikler destek mesajları yayımladı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, olayı Moskova’ya karşı 19. yaptırım paketinin hızla uygulanması gerektiği çağrısıyla ilişkilendirdi.
Rusya ise uçakların Estonya hava sahasına girmediğini, planlı bir transit uçuş gerçekleştirdiğini ve uluslararası kurallara uygun hareket ettiğini savundu. Estonya yetkilileri, uçakların sınır içinde olduğuna dikkat çekerek uçuş planı ve transponder eksikliğinin olayı daha ciddi hâle getirdiğini belirtti. 2025’teki beşinci ihlal olan bu olay, yılın en uzun hava sahası ihlali olarak kaydedildi ve Estonya-Rusya sınırındaki coğrafi ve yasal anlaşmazlıklar, durumu yönetmeyi zorlaştırıyor.
