Baykar Genel Müdürü Haluk Bayraktar, Türk savunma sanayii tecrübelerinden örnekler vererek Ukraynalılara önemli tavsiyelerde bulundu. ASELSAN tarafından geliştirilen düşman radarlarını tespit eden podu anlatan Bayraktar, cephede aktif olarak kullanılan FPV dronların artık dünya genelinde üretildiğini, asıl farkı yaratan unsurun ise “seri üretim” olduğunu vurguladı.
Savunma 2025-10-29 14:58:14
Bayraktar, Lviv’de düzenlenen Defense Tech Valley 2025 seminerinde savunma girişimcileriyle bir araya geldi. Konuşmasında Ukraynalılara seri üretimin önemini anlattı ve FPV/kamikaze dronların yaygınlaştığını, belirleyici olanın seri üretim olduğunu ifade etti. Ayrıca ASELSAN’ın İHA/SİHA’lara entegre ettiği ANTIDOT sistemine de değindi. Bayraktar, konuşmasında şunları aktardı:
“Sahada gördüğümüz ihtiyaçlar doğrultusunda birçok yenilik geliştirdik. Örneğin Baykar, dolanan mühimmat ve mini seyir füzeleri üretiyor ve derin harekât yapabilecek İHA’lar geliştiriyor. Tüm bunlar sahadaki gözlemlerimizden ilham aldı. Rusya cephe hattında ve arkasında çok sayıda hava savunma radarı ve sistemi kullanıyor, bu ciddi bir risk oluşturuyor. Savaş uçaklarının bile cepheye yaklaşması tehlikeli. Bu yüzden İHA’larda elektronik pod kullanmak kritik. Düşman sistemlerinin yönünü tespit ederek uçuşta konumlarını belirleyebilir, riskleri minimize edebilirsiniz.”
AKINCI’nın kanat altındaki ANTIDOT podunu örnek gösteren Bayraktar, “FPV dron harcanabilir, ancak taktik İHA çok değerli. Elektronik harp sırasında GPS veya GLONASS kesildiğinde İHA’yı korumak kritik. GPS olmasa da kamera ile konum belirlemek artık mümkün. Fiberoptik kablolu dronlar ve dolanan mühimmatlar elektronik harp için vazgeçilmez hâle geldi. Örneğin 155 mm top mermisi 2500 dolar, FPV dron ise 1000 dolar civarında. Top mermisinin balistik yörüngesi var, FPV dron ise istediğiniz rotayı takip edebiliyor ve her yere monte edilebiliyor. Bu yüzden FPV dronlar önem kazandı, çünkü yaygın ve erişilebilir.” dedi.
Bayraktar, seri üretim konusuna dikkat çekti: “Ukraynalı şirketlerin yaptığı yenilikler harika ancak çoğu seri üretime geçemiyor. FPV dron teknolojisi artık herkesin elinde. En fakir ülkelerde bile geliştirilebiliyor. Farkı yaratan şey seri üretim. Bunun için çok karmaşık teknoloji gerekmez; iyi çalışan, kullanımı kolay sistemleri kitlesel üretmek gerekir. Bu sadece start-up şirketlerin işi değil, köklü firmalar ve sağlam tedarik zinciri de gerekli. 4 yıldır Ukrayna, Şahid tipi dron saldırılarıyla karşılaşıyor. Durdurmak kolay değil, karmaşık bir süreç. Yeni teknolojilere ilham kaynağı sizlersiniz, ama yaygınlaştıranlar siz değilsiniz. Bu sorun, ülkenin güvenlik yapısıyla bağlantılı. Eski Sovyet döneminden kalma kurallar kaldırılmalı. Üretim artırmak için tesislerin yurt dışına taşınması planlanıyor; bu artık güncel bir durum. Ukrayna savunma sanayii güçlü bir altyapıya ihtiyaç duyuyor ve bu, girişimciler sayesinde mümkün olacak.”
“Seri üretim mutlaka çözülmeli. Türkiye’de 20 yıl önce yerli üretim oranı yüzde 15’ti, bugün yüzde 80 civarında. O dönemde sadece 17 şirket vardı, şimdi 3 binden fazla firma faaliyet gösteriyor. Millî Teknoloji Hamlesi ile dışa bağımlılığı azalttık. Benzer bir yapıya Ukrayna’da da ihtiyaç var. Gençleri motive edin, Batı’ya göç etmelerine gerek yok. Kodlama, matematik, tasarım, havacılık ve robotik eğitimleriyle geleceğe hazırlayın. Baykar örneği yeterli: 5 kişiyken başladık, 25 yılda Türkiye’nin en büyük savunma-havacılık ihracatçısı ve dünyanın en büyük İHA/SİHA üreticisi olduk. Buradaki girişimciler de benzer başarıyı yakalayabilir.”
