Hindistan Ordusu, 9 Ekim 2025’te SAKSHAM adlı yapay zekâ destekli karşı-insansız hava aracı (UAS) komuta ağı dağıtımına başladı. Bharat Electronics Limited ile birlikte geliştirilen sistem, ön cephedeki birliklerin üzerindeki düşman dronlarını tespit etmek, takip etmek ve etkisiz hâle getirmek için tasarlandı. Bu uygulama, Hindistan’ın “hava kıyı hattı” hâkimiyetini artırma ve sınır ötesi drone tehditlerine karşı birliklerini ve kritik unsurlarını koruma çabalarının önemli bir adımı olarak görülüyor.
SAKSHAM (Situational Awareness for Kinetic Soft and Hard Kill Assets Management), radar ve elektro-optik sensörleri yapay zekâ tabanlı komuta yazılımıyla birleştirerek, dronları gerçek zamanlı olarak tespit ediyor, takip ediyor ve etkisiz hâle getiriyor. Sistem, hem soft-kill (karşı-jam) hem de hard-kill (füze/interseptör) tepkilerini koordine ederek, ağ bağlantılı bir komuta katmanı üzerinden tüm birimlerde bütünleşik bir UAS durumu sunuyor.
Sistem sensör ve efektör bağımsız çalışabiliyor; mevcut ve gelecekteki jammer, sahte sinyal üreticileri, yönlendirilmiş enerji ve kinetik sistemler tek bir komut ağıyla kontrol edilebiliyor. Ordu Veri Ağı üzerinde çalışan SAKSHAM, birimler arası yatay ölçekleme, güvenli veri yolu ve hedef tanımlama kurallarının standardizasyonunu sağlıyor. Açık mimari tasarım, yeni sensörler, RF kütüphaneleri veya efektörlerin hızla entegrasyonuna imkân tanıyor; bu, dron tehditleri çeşitlendikçe kritik bir avantaj sağlıyor.
SAKSHAM hızlı bir şekilde sahaya sürülerek operasyonel kullanıma geçiyor; birkaç ay içinde bölgesel komutanlıklardan ileri brigadelerin ön hatlarına kadar dağıtılması planlanıyor. Standartlaştırılmış prosedürler, tespit ile etkisiz hâle getirme arasındaki süreci hızlandırıyor ve mevcut sensörleri ve kameraları etkili şekilde kullanmaya imkân tanıyor.
Taktik olarak sistem, düşük radar kesitli, ucuz ve sayıca fazla dronlara karşı öldürme zincirini sıkıştırmayı amaçlıyor. Çoklu sensör verilerini tek bir doğruluk kaynağında birleştirerek ve karar süreçlerinin bazı bölümlerini otomatikleştirerek, tespit ile müdahale arasındaki süreyi kısaltıyor ve komutanların en az maliyetli etkiyi uygulamasına imkân sağlıyor. “Hava kıyı hattı” kavramı, 0–3.000 metre aralığını manevra alanı olarak ele alıyor; lojistik noktaları, topçu mevzileri, zırhlı kolonlar ve hava savunma radarlarını dron saldırılarından koruyor ve dost dron operasyonlarıyla çakışmayı önlüyor.
SAKSHAM, daha geniş bir ulusal hava ve füze savunma mimarisi olan Sudarshan Chakra sistemine entegre ediliyor. Amaç, binlerce sensör ve katmanlı efektörleri tek bir sürekli savunma ağı altında birleştirerek, ön hatlarda daha dayanıklı bir karşı-UAS duruşu ve stratejik hava savunması için daha temiz bir veri arayüzü sağlamak.
Hindistan ve Pakistan arasında dron-karşı-dron yarışması sürerken, SAKSHAM’ın sahaya sürülmesi Hindistan’ın yakın-dünya hava sahasında kontrol sağlamayı ve ucuz hava asimetrilerini rakiplerine karşı engellemeyi hedeflediğini gösteriyor. Bu adım, sadece düşman dronlarını düşürmek değil; operasyonel temposu korumak, topçu gücünü sürdürmek ve sınırdaki krizlerin düşük maliyetli insansız tehditlerden kaynaklanan avantaj sağlamasını engellemek için kritik bir hamle olarak değerlendiriliyor.
