24 Kasım 2025 – İran, Rusya’dan daha önce açıklanmayan bir parti Spartak 4×4 MRAP zırhlı aracı sessizce envanterine kattı. Yeni araçlar, Ulusal Kolluk Kuvvetleri Sınır Muhafızları için düzenlenen modernizasyon töreninde ilk kez kamuoyuna gösterildi.
Törende Rus yapımı Spartak MRAP’lerin yanı sıra İran üretimi Joshan zırhlı araçları, zırhlı Toyota Land Cruiser 70 serisi, çeşitli taktik araçlar, İHA’lar ve motosikletler de sergilendi. İranlı yetkililer, yapılan teslimatların sınır birliklerinin kapasitesini yaklaşık yüzde 13, araç filosunu ise yüzde 5 artırdığını duyurdu.
Komutanlar, Spartak dahil bazı araçların daha önce satın alınıp “acil konuşlandırma” için depoda tutulduğunu belirtti. Yabancı sistemlerin, İran’ın devam eden modernizasyon programında belirli boşlukları doldurmak için tercih edildiği ifade edildi.
Spartak’ın Özellikleri ve Kullanımı
AMN-590951 olarak da bilinen Spartak, V-şekilli gövdesiyle mayın ve pusu saldırılarına dayanıklı bir 4×4 zırhlı araç. 6–8 kg TNT eşdeğeri patlamaya dayanabilen gövdesi, 12.7 mm ateşe karşı koruma sunuyor. İsteğe bağlı ek zırhla 14.5 mm mühimmata karşı da direnç kazanabiliyor.
360 bg gücündeki turbo dizel motoruyla 80–100 km/s hıza ulaşabilen araç, iki mürettebat ve 10 personel taşıyabiliyor. Üzerinde 12.7 mm makineli tüfek veya çeşitli bombaatarlar için açık taret bulunuyor; uzaktan komutalı silah sistemleriyle de uyumlu.
Spartak, Rusya tarafından Suriye ve Ukrayna’da aktif olarak kullanıldı. Bazı araçların Ukrayna güçleri tarafından ele geçirilip yeniden kullanıldığı da biliniyor.
Küresel Kullanıcılar ve Varyantlar
Gabon, Birleşik Arap Emirlikleri, Kazakistan, Libya ve Afrika’daki çeşitli gruplar Spartak’ın farklı konfigürasyonlarını kullanıyor. Rusya ayrıca aracı roket atar platformu, hava savunma sistemi, komuta aracı ve üç akslı ağır görev versiyonlarına dönüştürdü.
İran–Rusya Savunma İşbirliğinin Bir Parçası
İran’ın bu yeni Spartak araçlarını kabul etmesi, iki ülke arasında uzun süredir devam eden savunma işbirliğinin yeni halkası olarak görülüyor. 2000–2007 arasında İran’ın silah ithalatının yüzde 85’i Rusya’dan geldi. S-300, Murmansk-BN elektronik harp sistemi ve çeşitli hava/deniz platformları bu işbirliğinin örnekleri arasında.
Spartak MRAP’lerin hizmete girişi, İran’ın sınır güvenliği kapasitesini artırmaya yönelik daha geniş çaplı modernizasyon programının bir parçası olarak değerlendiriliyor.
