İtalyan F-35B Lightning II savaş uçakları, Akdeniz’de düzenlenen Neptune Strike 2025 tatbikatı kapsamında İngiliz uçak gemisi HMS Prince of Wales’e konuşlandı. Bu görev, Birleşik Krallık ile İtalya arasındaki savunma iş birliğinin derinleştiğini ve NATO’nun taşıyıcı uçak operasyonlarında entegrasyonu güçlendirdiğini gösteriyor.
Ortak Taarruz Görev Grubu Faaliyetleri
Kraliyet Donanması ve NATO’nun paylaştığı görüntüler, İtalyan F-35B’lerin HMS Prince of Wales’in güvertesinde operasyon yürüttüğünü doğruluyor. Bu konuşlanma, Carrier Strike Group 25’in Atlantik’ten Hint-Pasifik’e uzanan sekiz aylık “Operation Highmast” görevine entegre edildi. Hem İngiltere’nin hem İtalya’nın beşinci nesil hava gücü alanındaki ortak kapasitesini somutlaştıran bu görev, NATO’nun uzun menzilli deniz-hava projeksiyonuna katkı sunuyor.
Görev Grubundaki Personel Yapısı
HMS Prince of Wales’in dönüş yolculuğu; çoklu liman ziyaretleri, bölgesel ortaklarla yapılan eğitimler ve yüksek tempolu faaliyetlerle şekillendi. Yaklaşık 4.500 İngiliz personel görevde yer alıyor. Bu sayı; 600 hava kuvvetleri ve filo personeli, 900 kara unsuru ve yaklaşık 2.500 denizci ile Kraliyet Deniz Piyadelerini içeriyor. Konuşlanma; Avrupa müttefiklerini uzun menzilli operasyonlara entegre etmeye yönelik İngiliz doktrininin önemli bir ayağını oluşturuyor.
İtalya’nın F-35B Programı
İtalya, 2012’den beri planlanan ve toplam 90 uçak (30 F-35B + 60 F-35A) içeren geniş ölçekli bir program yürütüyor. İlk F-35B teslimatları 2015–2018 arasında gerçekleşti. Program maliyetinin İtalyan Parlamentosu’na iletişilen rakamlara göre yaklaşık 14 milyar avro seviyesinde olduğu belirtiliyor. Deniz Kuvvetleri (Marina Militare) ve Hava Kuvvetleri (Aeronautica Militare), STOVL varyantını ortak kullanan NATO içindeki nadir ülkelerden biri.
F-35B’nin Güverte Performansı
İtalyan F-35B’ler, düşük görünürlük tasarımı, AESA AN/APG-81 radarı, AN/ASQ-239 elektronik harp paketi ve EOTS hedefleme sistemiyle İngiliz F-35B’lerle tamamen uyumlu. Uçağın yaklaşık 450–500 deniz mili menzilli muharip yarıçapı, gizlilik korunurken geniş görev profillerini mümkün kılıyor. İç silah istasyonları gizlilik modunu desteklerken, ihtiyaç hâlinde harici pylonlarla 6.800 kg’dan fazla mühimmat taşınabiliyor.
HMS Prince of Wales’in Kapasiteleri
Kraliçe Elizabeth sınıfının ikinci gemisi olan HMS Prince of Wales, 65.000 ton deplasmana ve tam operasyonel durumda 36 F-35B’ye kadar hava grubunu barındırma kapasitesine sahip. Çift ada yapısı sayesinde uçuş operasyonları ve seyir faaliyetleri ayrılarak güverte verimliliği artırılıyor. Halihazırda yaklaşık iki düzine İngiliz F-35B gemide bulunuyor ve kısa kalkış/dikey iniş operasyonlarına şimdi İtalyan uçakları da entegre oldu.
F-35B’nin STOVL Yeteneği
F-35B, düşük görünürlük, süpersonik hız ve kısa kalkış/dikey iniş kabiliyetlerini aynı platformda birleştiren tek modern savaş uçağı. Bu performans, F135 motoru ile LiftFan sisteminin birlikte çalışması sayesinde elde ediliyor. İç silah istasyonu çeşitli hava-hava ve hava-yer mühimmatlarını barındırabilirken, görev ihtiyaçlarına göre 25 mm GAU-22A top podu takılabiliyor.
NATO Entegrasyonunun Etkileri
Neptune Strike; uçak gemisi operasyonlarında prosedür uyumluluğunu test eden çok uluslu bir çerçeve sunuyor. İngiliz HMS Prince of Wales ve İtalyan Cavour, NATO komutası altında hava grupları, yüzey savaş gemileri, denizaltılar ve uzun menzilli varlıklarla birlikte çalışıyor. F-35B’ler Link-16 üzerinden veri paylaşımı yapıyor, füzyon sensörleriyle durumsal farkındalık sağlıyor ve deniz taarruzu, hava savunması ve kara hedeflerine yönelik senaryolar icra ediyor.
Stratejik ve Politik Sonuçlar
İtalyan ve İngiliz F-35B’lerin aynı güvertede görünmesi hem askeri hem siyasi mesaj taşıyor.
Akdeniz’de: Avrupa’nın uçak gemisi hava gücü üretme kapasitesinin sürdüğünü gösteriyor.
Hint-Pasifik’te: Avrupa donanmalarının bölgesel angajmanı artırmaya kararlı olduğunu vurguluyor.
Genel olarak bu entegrasyon, Avrupa’nın beşinci nesil hava kuvvetlerini ortak bir mimari üzerinden çalıştırma kabiliyetinin güçlendiğini ve NATO caydırıcılığına doğrudan katkı sunduğunu gösteriyor.
