Japonya Savunma Bakanı General Nakatani, salı günü Ankara’da Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile görüştü. Tokyo yönetiminin, NATO üyesi Türkiye’den insansız hava aracı (İHA) alımını gündemine aldığı bir dönemde gerçekleşen bu buluşmada, iki ülke savunma sanayinde iş birliğini derinleştirme konusunda mutabık kaldı.
Japonya Savunma Bakanlığı, ziyaretin Japonya’dan Türkiye’ye yapılan ilk üst düzey savunma bakanı ziyareti olduğunu vurgularken, Milli Savunma Bakanlığı da Bakan Güler’in konuğunu askeri törenle karşıladığını ve ikili görüşmelerin ardından heyetler arası toplantıya geçildiğini duyurdu.
Bakan Güler, yaptığı açıklamada, “Diplomatik ilişkilerimizin 101’inci yılındayız. Bu süreçte ilişkilerimiz daima ilerleme kaydetti. Günümüz güvenlik ortamı doğrultusunda Japon dostlarımızla savunma sanayi ve askeri alanda iş birliğimizi daha ileri taşımaya hazırız” ifadelerini kullandı.
Konuk bakan Nakatani ise konuşmasında iki ülke arasındaki tarihî bağlara değindi. Ertuğrul Firkateyni faciasının 135’inci yılına işaret eden Nakatani, ayrıca İran-Irak Savaşı sırasında Türk Hava Yolları’nın Japon vatandaşlarını kurtarmasını hatırlatarak Türkiye’ye teşekkür etti.
Yaklaşık 100 dakika süren görüşmede taraflar, savunma teknolojileri ve ekipmanları konusunda üst düzey temasların artırılması konusunda uzlaştı.
İHA Gündemi Ön Planda
The Japan Times’ın haberine göre, görüşmelerde açıkça dile getirilmese de Türk İHA’ları masadaki en önemli konular arasındaydı. Tokyo’nun bu ziyarette somut bir alım anlaşması açıklaması beklenmiyordu, ancak süreç yakından takip ediliyor.
Bakan Nakatani, temasları kapsamında Türk Havacılık ve Uzay Sanayii’ni (TUSAŞ) ziyaret ederken, İstanbul’da Baykar’ın da aralarında bulunduğu savunma firmalarının tesislerini incelemesi planlanıyor.
Japon medyasında yer alan bilgilere göre, Savunma Bakanlığı 2026 bütçesinde yaklaşık 200 milyar yenlik (1,4 milyar dolar) kısmı İHA konuşlandırmasına ayırmayı hedefliyor. Tokyo yönetimi, artan bölgesel tehditlere karşı savunma kapasitesini güçlendirmek için yüksek nitelikli sistemlere yöneliyor.
Çin Faktörü
Çin’in Japonya çevresindeki askeri faaliyetlerinin artması, Tokyo’nun insansız sistemlere ilgisini hızlandırdı. Japon yetkililer, 2027’ye kadar farklı türlerde hava, deniz ve denizaltı İHA’larını Öz Savunma Kuvvetleri’ne entegre etmeyi planlıyor. Bu çerçevede Türkiye, ABD ve Avustralya gibi ülkelerden alım seçenekleri masada.
2022’de kabul edilen Savunma Geliştirme Programı’nda da İHA’ların hızla envantere katılması gerektiği vurgulanmıştı. Japonya, 2027’ye kadar 43 trilyon yenlik savunma bütçesinin yaklaşık 1 trilyon yenini İHA tedarikine ve Ar-Ge çalışmalarına ayırmayı öngörüyor.
Japonya’nın Savunma Stratejisi
Tokyo yönetimi kısa vadede yabancı İHA tedarikini hedeflerken, uzun vadede yerli üretimi artırmayı amaçlıyor. Mitsubishi Heavy Industries, Kawasaki Motors ve Subaru gibi büyük Japon şirketleri de bu alana yatırım yapmaya başladı. Nisan ayında ise Savunma Bakanlığı, yapay zekâ ve İHA kullanımını incelemek üzere özel bir görev gücü oluşturdu.
Ukrayna savaşında insansız sistemlerin oynadığı kritik rol, Japonya’nın bu yöndeki adımlarını hızlandırdı. Dışişleri Bakanlığı da müttefik ülkelerin artan talebi nedeniyle Japon firmalarının çift amaçlı İHA üretim kapasitesini araştırmaya başladı.
