Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, milli savaş uçağı KAAN’ın motoru için ABD’den lisans izni bekliyoruz dedi ortalık karıştı. Sayısız söylenti havada uçuşuyor, tüm gerçekleri ve süreci gelin birlikte inceleyelim. Geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump’ın yaptığı görüşmeden sonra iki ülke arasında hangi anlaşmaların yapıldığı tartışma konusu oldu.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bu tartışmalara yanıt olarak bir basın açıklaması yaptı fakat bu açıklama üstünden yeni tartışmalar hatta kriz yaşandı. Aslında krizin sebebi Hakan Fidan’ın açıklaması değil, bu açıklama üzerinden yapılan algı operasyonudur. Nasıl mı? Tüm detayları ile anlatacağım. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “KAAN’ın motorları şu anda Amerikan Kongresi’nde bekliyor. KAAN’ın motorunun lisansı durmuş durumda. ABD ile sınırlamalar olması uluslararası sistemde bizi başka arayışlara itecek.” dedi.
KAAN projesini yakından takip etmiyorsanız, “KAAN milli değilmiş” diye düşünebilirsiniz ama gerçekler farklı… Medyada Sözcü gibi muhalefete yakın algı siteleri, yoğun şekilde KAAN projesi hakkında kara propaganda yapıyor. Sözcü Gazetesi, “KAAN’ın üretimi durdu” manşeti attı. Şimdi bize şu sorular soruluyor “KAAN milli değil mi ABD motoru nerden çıktı?”, “KAAN’ın üretimi durdu mu?”, “KAAN’ın yerli motoru yok mu?”.
Öncelikle, Hakan Fidan’ın sözlerini metnin başında eklemiştim. Hakan Fidan, “KAAN’ın motorları Amerikan kongresinde bekliyor” ifadesini kulandı. Bahsi geçen motorlar F-110-GE-129 yani ABD üretimi turbofan motorlardır. Türkiye, KAAN projesinin takvimini 2023 yılında net bir şekilde ilan etti. KAAN’ın 2028’de seri üretime geçeceği söylendi. 2023 yılında daha milli motor yokken nasıl seri üretim başlayacak şeklinde tartışmalar yapıldı. Buna yanıt olarak TUSAŞ seri üretimi en kısa sürede başlatmak için ilk 40 uçakta ABD üretimi F-110 motoru kullanacağını açıkladı. 2023 yılında, F-110 motoru almak için ABD’ye başvuru yapıldı. Bu bilgilerin tamamı açık kaynaklarda vardır. Yetkililer milli motor yapacağız dedi ancak, seri üretimin ilk aşamada ithal motorla başlayacağını da açıkça söylediler çünkü beşinci nesil bir savaş uçağı motoru üretmek 10 yıldan fazla sürüyor. Türkiye’nin bölgede gelişen tehditler nedeniyle yerli motoru bekleme şansı yok, bir an önce KAAN’ın uçması gerekiyor. Bu nedenle Amerika’dan F-110 motoru talep edildi. Burada bir detay daha var, F-110 motoru F-16 uçaklarında da kullanılan motordur. Türkiye, daha önce lisans altında F-16 ve motorunu imal etmiş bir ülkedir. Hakan Fidan’ın “KAAN’ın motorunun lisansı durmuş durumda.” Söylemi önemli çünkü buradan şunu anlıyoruz: Türkiye, F-110 motorlarını hazır alım yerine lisans altında yerli olarak üretmek için başvuru yapmış olabilir. Anlayacağınız Hakan Fidan aslında sektör içinde herkesin bildiği bir konu hakkında tamamen gerçekleri söyledi.
KAAN’ı herkes biliyor ama proje takvimini ve motorun yerlileştirilmesi gibi teknik konuları herkes bilmiyor. Konu üzerinde dezenformasyon yapanlar bu nedenle kolay şekilde yalan söyleyebiliyor. Bilmeyen insanları kandırmak için Hakan Fidan’ın açıklaması üzerinden algı operasyonu yürütüyorlar. Bir de bazı kişiler KAAN projesi hakkında Cumhurbaşkanı Erdoğan’a eksik bilgi verildiğini, Erdoğan’ın Amerika’dan motor alınacağını bilmediğini söylemiş… Bu kesinlikle yalan, Cumhurbaşkanı Erdoğan, akşam saatlerinde dahi KAAN projesi için yetkilileri arayıp bilgi alıyor. Üstelik Erdoğan, yerli motorun henüz geliştirme aşamasında olduğunu bildiği için motoru geliştiren TEI’ye de sürekli hızlı olması için baskı yapıyor. Sonuç olarak KAAN’ın milli motoru geliştirilmeye devam ediyor. KAAN’ın sadece 40 tanesinde ABD motoru bulunacak. Türk Hava Kuvvetleri için toplam 250 adet KAAN üretilecek. İddia edildiği gibi KAAN’ın üretimi durmadı, zaten Hakan Fidan’ın açıklamasında da KAAN’ın üretimi durdu ifadesi yok, motorun lisansı durdu dedi. Prototip geliştirme aşaması için TUSAŞ’ın stoklarında yeterli sayıda F-110 motoru var. 2028 yılına kadar ABD ile motor anlaşmasının da yapılması yüksek ihtimaldir. Fidan’ın belirttiği üzere, ABD motora ambargo koyarsa, Türkiye alternatif seçenekleri kullanacaktır. Tüm bu krizin aslında medyada birkaç trolün yalanları ve manipülasyonları nedeniyle ortaya çıktığı görülmektedir. CHP lideri Özgür Özel, bugün bu yalanlara karşı çıkarak, KAAN projesini desteklediğini söyledi. Hem muhalefet hem de İktidar KAAN projesine sahip çıkarken, KAAN’ı engellemeye çalışanların tasmasını belli ki yabancılar tutmaktadır.
