Belçika Savunma Bakanlığı (Defensie/La Défense) ve Fransa Silahlı Kuvvetleri (Armée Française), Karadeniz üzerinde gerçekleştirdikleri ortak hava harekâtının görüntülerini sosyal medya hesapları üzerinden paylaştı. Tatbikata iki Belçika F-16A savaş uçağı, iki Fransız Rafale, bir Fransız E-3F Sentry AWACS uçağı ile üç A330 MRTT tanker uçağı katıldı. Tanker uçaklarından biri NATO’ya ait olup Belçikalı personel tarafından işletildi. Tatbikatta İngiltere’nin de yer aldığı bildirildi ancak Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı, konuşlandırdığı varlıklar hakkında herhangi bir bilgi paylaşmadı.
Tatbikat kapsamında E-3F AWACS ve üç A330 MRTT, Bulgaristan hava sahasında görev uçuşları gerçekleştirirken, dört savaş uçağı Karadeniz’in uluslararası hava sahasında stratejik gözetleme görevini üstlendi. Operasyonun temel amacı, müttefiklerin hava durumsal farkındalığını artırmak ve uluslararası sularda seyrüsefer serbestisinin önemini vurgulamaktı. Detaylara ilişkin daha fazla bilgi verilmedi.
Tatbikatta görev yapan E-3F SDCAs (Système de Détection et de Commandement Aéroporté), Boeing 707 platformu üzerine inşa edilmiş ve Fransız Hava Kuvvetleri’ne 1990’ların başında teslim edilmiş ileri düzey hava kontrol sistemleridir. Avord Hava Üssü’ne konuşlu bu uçaklar, hem aktif hem de pasif radar sistemleri ile hava, deniz ve kara tehditlerini tespit edebilmekte, sahadaki durumsal farkındalığı kara merkezlerine ve dost unsurlara anlık olarak aktarabilmektedir.
Tatbikatta görev alan A330 MRTT’ler ise Airbus tarafından geliştirilen çok rollü tanker ve nakliye uçaklarıdır. 2011 yılında hizmete giren bu platform, personel ve yük taşımacılığının yanı sıra, savaş uçaklarına havadan yakıt ikmali sağlayarak uzun menzilli görevlerde kilit rol oynar. Bugün 15 ülke tarafından aktif olarak kullanılmakta olup, Batı menşeili savaş uçaklarının büyük çoğunluğu ile uyumludur.
Belçika Hava Kuvvetleri’nin kullandığı F-16AM/BM (Block 15 MLU) savaş uçakları, 1987 yılında başlatılan Orta Yaş Modernizasyonu (MLU) programı kapsamında modernize edilmiştir. Bu sayede radar sistemleri, görev bilgisayarları ve silah taşıma kapasiteleri artırılmış; hava çerçevesi ise yapısal olarak güçlendirilmiştir.
Ukrayna ve Kızıldeniz’de son dönemde yaşanan krizler, küresel ticaret yollarının tehditlere ne denli açık olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Bu nedenle NATO’nun bu gibi müşterek tatbikatlara verdiği önem giderek artarken, Karadeniz’de gerçekleştirilen bu hava gözetleme harekâtı da ticari deniz yollarının güvenliği ve seyrüsefer özgürlüğünün korunması açısından stratejik bir mesaj niteliği taşıyor.
