Kolombiya, Ekim 2025’te İsveç ile 18 adet Saab Gripen E savaş uçağı alımı için 1,9 milyar dolarlık bir sözleşme imzalamaya hazırlanıyor. Bu karar, ülkenin daha önce değerlendirdiği ABD yapımı F-16 ve Fransa yapımı Rafale tekliflerini reddetmesinin ardından geldi.
Modernizasyon ve Finansman
Kolombiya Savunma Bakanı Pedro Sánchez, sözleşmenin imzalanmadan önce yalnızca ofset koşullarıyla ilgili son düzenlemelerin yapılacağını açıkladı. Anlaşma, İsveç hükümetinin uzun vadeli kredi desteği ile finanse edilecek ve sekiz yıllık bir erteleme süresi içeriyor. Bu yatırım, Kolombiya tarihindeki en büyük savunma harcamalarından biri olarak öne çıkıyor. Savunma Bakanlığı, operasyonun yaklaşık 16 milyar peso değerinde olduğunu ve önümüzdeki elli yıl boyunca hizmet verecek bir modernizasyon programının parçası olduğunu belirtiyor. Ofset anlaşmaları, teknoloji transferi, yenilenebilir enerji projeleri, içme suyu erişimi ve sağlık altyapısının güçlendirilmesini kapsayarak, alımın yalnızca askeri boyutla sınırlı kalmamasını sağlıyor.
Kfir Filosu ve Alternatifler
Mevcut Kfir filosunun yaşlanması ve bakım maliyetlerinin artması, yeni uçak alımını acil hale getirdi. Kolombiya Hava Kuvvetleri, bazı uçakların uçmaya devam edebilmesi için kullanılmayan birimlerden parçalar alınmak zorunda kalındığını açıkladı. Daha önce Fransız Rafale ve Amerikan F-16 seçenekleri değerlendirildi, ancak maliyet ve lojistik engeller nedeniyle anlaşmalar ilerleyemedi. 2018’de ABD’ye 18 F-16C/D uçağı için fiyat ve tedarik talebi gönderilmiş, ancak operasyonel ve bakım maliyetleri ile altyapı gereksinimleri engel teşkil etmişti. Rafale F4 de değerlendirildi, ancak maliyetler Kolombiya bütçesini aşıyordu. Saab Gripen, uygun finansman, ofset anlaşmaları ve operasyonel esnekliğiyle en uygun seçenek olarak öne çıktı.
Uluslararası Rekabet ve Karar Süreci
Kolombiya hükümeti, Çin’in 2025 Mayıs’ında 24 J-10CE teklifi sunması ve ABD’nin F-16 Block 70/72 paketlerini tanıtması gibi süreçleri de kapsayan uzun bir müzakere sürecinin ardından Gripen E’yi tercih etti. Saab’ın teklifi, finansal koşullar, ofset yapısı ve Brezilya ile bölgesel iş birliği fırsatları nedeniyle öne çıktı. ABD’nin Gripen E’yi güçlendiren F414 motorunun ihracatına ilişkin olası kısıtlamalarına rağmen, Kolombiya yetkilileri anlaşmanın ülkenin egemenliğini artıracağını ve modernizasyonu hızlandıracağını değerlendirdi. Bu adım, Kolombiya’yı Brezilya’dan sonra Latin Amerika’da Gripen E kullanacak ikinci ülke konumuna getiriyor.
Gripen E Uçağı Hakkında
Gripen E, Saab’ın çok rollü savaş uçağı ailesinin en gelişmiş versiyonu olup, delta kanat ve kanatçık (canard) tasarımı ile Mach 2 hızına ulaşabiliyor. 16.500 kilogram kalkış ağırlığı, 1.300 kilometreye kadar menzil ve 16.000 metre üzerinde operasyon yeteneğine sahip. Modüler aviyonik mimarisi, yeni sistemlerin hızla entegre edilmesini sağlıyor. Uçak, kısa veya yarı hazırlıklı pistlerden kalkış yapabilecek şekilde tasarlanmış, Kolombiya’nın dağlık ve sınırlı altyapılı coğrafyası için uygun bir yapıya sahip.
Uçak, hava-hava, hava-yer ve keşif görevleri için çok rollü olarak yapılandırılmış. 10 dış askı noktası, Mauser BK-27 iç silahı ve Meteor ile IRIS-T füzeleri gibi çeşitli silah sistemlerini taşıyabiliyor. Ayrıca hassas güdümlü bombalar ve hava-yer mühimmatlarıyla donatılabiliyor. Gripen E, yakıt ikmali ve silah yükleme işlemlerini 20 dakikadan kısa sürede tamamlayabiliyor ve 360 derece elektronik harp sistemleriyle donatılmış durumda.
