Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Başkanı Donald Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff ile Salı günü Moskova’da görüşecek. Beyaz Saray, Ukrayna savaşının sona erdirilmesine yönelik bir anlaşmaya ulaşma konusunda “oldukça iyimser” olduklarını açıklamıştı.
Görüşmeye, Trump’ın dış politika temaslarında gayriresmî danışmanlık yapan damadı Jared Kushner’ın da katılması bekleniyor.
Moskova’daki zirve, Ukraynalı ve Amerikalı yetkililer arasında Florida’da iki gün süren müzakerelerin hemen ardından gerçekleşiyor. Witkoff ve Kushner’ın katıldığı bu temaslarda, Washington’un hazırladığı ve Kiev tarafından “Rusya’ya fazla yakın” bulunduğu için eleştirilen barış planı üzerinde değişiklikler değerlendirilmişti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, görüşmeleri “yapıcı” olarak nitelese de “çözümlenmesi gereken zor başlıklar” olduğunu belirtti. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Witkoff–Putin görüşmesinin Salı günü günün ikinci yarısında yapılacağını duyurdu.
Zelenskiy, Paris’te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı görüşme sonrası yaptığı açıklamada, Ukrayna’nın önceliklerinin “egemenliğin korunması ve güçlü güvenlik garantilerinin sağlanması” olduğunu vurguladı. Barış görüşmelerindeki en karmaşık konunun “toprak meselesi” olduğunu söyleyen Zelenskiy, Rusya’nın hâlâ Ukrayna’nın kontrolündeki doğu bölgelerinden vazgeçmesini talep ettiğini, Kiev’in ise bunu asla kabul etmeyeceğini yineledi.
Witkoff; İngiltere Başbakanı Sir Keir Starmer, Zelenskiy ve Ukrayna’nın yeni başmüzakerecisi Rustem Umerov ile de temaslarda bulundu. Macron ve diğer Avrupa liderleri taraflar arasındaki görüşmelere çevrim içi olarak katıldı.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, taslak barış planının “önemli ölçüde gözden geçirildiğini” söyleyerek Washington’un sürece yönelik “iyimser” olduğunu belirtti. Ancak detaylara ilişkin yorum yapmayacağını, müzakerelerin devam ettiğini ifade etti.
Geçtiğimiz hafta Putin, ABD’nin sunduğu barış taslağını gördüğünü ve bunun “muhtemel bir anlaşmanın temeli” olabileceğini söylemişti. Ancak Kiev ve Avrupalı müttefiklerin taslak üzerinde değişiklikler yapılmasını sağlamasının ardından Kremlin’in tutumu yeniden belirsizleşti.
Kasım ayında dolaşıma giren ilk taslak; Rusya’nın taleplerine yakın olması, dondurulmuş Rus varlıklarının nasıl değerlendirileceğini belirlemesi ve Ukrayna’nın AB pazarına erişimine sınırlamalar getirmesi nedeniyle Kiev ve Avrupa başkentlerinde tepki çekmişti.
Macron, hâlâ “ortada son hâlini almış bir plan olmadığını” söylerken, tüm konuların Ukrayna ve Avrupa’nın katılımıyla şekillenmesi gerektiğini vurguladı. Fransa lideri, toprak konusunda nihai kararın sadece Zelenskiy’ye ait olduğunu, güvenlik garantileri, dondurulmuş Rus varlıkları ve Ukrayna’nın AB üyeliği gibi başlıkların ise Avrupa ülkelerinin dahil olması gereken konular olduğunu söyledi.
AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ise bu haftanın kritik olabileceğini belirterek Moskova’nın “ellerindeki kazanımlara ek bir şey sunan” taraflarla müzakere etmeyi tercih ettiğini söyledi. Kallas, barış baskısının “daha zayıf tarafa” yönelmesinden endişe duyduğunu ve “Ukrayna’nın teslim olmasının kimsenin çıkarına olmadığını” ifade etti.
Öte yandan, Rus yetkililer Pokrovsk (Krasnoarmeysk) ve Vovshansk’ın ele geçirildiğini iddia etti. Kiev yönetimi ise bu iddiaları doğrulamadı. Açık kaynaklı çatışma izleme grupları, her iki bölgenin de henüz tamamen Rus güçleri tarafından kontrol altına alınmadığını bildirdi.
