TASS’ın 15 Temmuz 2025 tarihli haberine göre, Rusya’nın Typhoon-PVO hava savunma aracı, devlet kabul testlerini tamamladıktan sonra resmi olarak seri üretime geçti. Almaz-Antey Hava ve Uzay Savunma Şirketi bünyesinde faaliyet gösteren İjevsk Elektromekanik Tesisi “Kupol”un Genel Müdürü Fanil Ziyatdinov, üretimin hızlanmasının yalnızca tesisin iş yükünü artırmakla kalmayıp aynı zamanda MANPADS ekiplerine savaş alanında daha üstün koruma ve hareket kabiliyeti sağlayacağını açıkladı.
Typhoon-PVO, daha önce testlerde kullanılmış, uluslararası fuarlarda tanıtılmış ve askeri törenlerde sergilenmişti. Kupol, aracın Kara Kuvvetleri tarafından belirlenen teknik gereksinimlere uygun şekilde üretildiğini teyit etti. Araç için Ar-Ge finansmanı tamamen şirket tarafından karşılanmış olup, şu anda Rus ordusuna entegrasyon süreci devam ediyor.
Bu araç, özellikle MANPADS (Taşınabilir Hava Savunma Füzesi) ekipleri için geliştirildi ve Remdiesel tarafından üretilen Typhoon-VDV ailesine ait KamAZ-4386 4×4 zırhlı şasi üzerine inşa edildi. Seçilen bu şasi, maliyetlerin düşürülmesi ve lojistik kolaylığı sağlaması açısından avantajlı oldu. Typhoon-PVO, eskiden kullanılan KamAZ, Ural kamyonları ve piyade savaş araçlarına dayalı eski sistemlerin yerini alıyor. Beş kişilik mürettebatı; komutan, sürücü, makineli nişancı ve iki MANPADS operatöründen oluşuyor. İç donanımı, dokuz adet manpad füzesi, üç radar sorgulayıcı, dokuz güç ünitesi ve makineli tüfek için mühimmat taşıyabiliyor.
Araç, 2019’da Çin’de düzenlenen Clear Sky yarışması ve 2020’deki Army-2020 etkinliklerinde prototip olarak gösterildi. Clear Sky’da 9,5 kilometrelik engelli parkuru 43 dakika 30 saniyede tamamladı.
Typhoon-PVO üzerindeki Verba füze sistemi, 2014’ten beri Igla ve Igla-S sistemlerinin yerini alıyor. Verba, ultraviyole, kısa ve orta dalga kızılötesi bantlarda çalışan üç spektruma duyarlı 9M336 füzesi kullanıyor. Bu sayede düşük izli hedefler, helikopterler ve seyir füzeleri gibi tehditlere karşı üstün hedef takibi ve ayrım yapma kabiliyeti sağlanıyor. Verba, Barnaul-T komuta sistemi ile uyumlu, dost-düşman tanıma özelliklerine sahip ve dış hedef yönlendirmeleri alabiliyor. Sensörler birbirini çapraz kontrol ederek yanıltıcı ısı tuzaklarından ayırımı kolaylaştırıyor. Füzenin arayıcı başlığının hassasiyeti önceki sistemlere göre sekiz kat artırıldı, kilitlenme ve vurma alanı Igla-S’in 2,5 katına ulaştı. Rus ordusu, Verba sistemini MANPADS birimlerinde standartlaştırmayı hedefliyor ve Typhoon-PVO araçları da bu sisteme göre donatılıyor.
Araçta 12,7 mm Kord ağır makineli tüfek bulunan döner bir kule yer alıyor. Makineli tüfek, araç hareket halindeyken bile saatte 20 km hıza kadar hedeflere ateş edebiliyor. Bu silahın nişangahları hava hedeflerine yönelik optimize edilmiş durumda ve artan insansız hava aracı (İHA) tehditlerine karşı etkinlik sağlıyor. Ayrıca araç üstünde, makineli nişancısı ve MANPADS operatörünün zırhlı bölmeden çıkmadan görev yapmasını sağlayan iki adet tavan kapağı bulunuyor.
Typhoon-PVO’nun zırhı STANAG 4569 Seviyesi 4 sertifikasına sahip; 14,5 mm delici mermilere dayanıklı ve mayın koruması ise 8 kg TNT patlamasına eşdeğer. Araçta 360 derece gözlem için video kameralar, kimyasal, biyolojik ve nükleer tehditlere karşı aşırı basınçlı kapalı iç mekân koruması (NBC) ve FVU-100 filtrasyon sistemi yer alıyor. Ayrıca acil tahliye için tavan kapakları bulunuyor.
KamAZ-650 dizel motorla çalışan araç 350 beygir gücü sunuyor, 100 km/s maksimum hıza ve 1200 km üzeri menzile sahip. Bağımsız hidro-pnömatik süspansiyonu sayesinde 1,75 metre su geçiş derinliğine ve 30 derece eğime dayanabiliyor. Boyutları yaklaşık 6,9 m uzunluk, 2,5 m genişlik ve 2,7 m yükseklik; muharebe ağırlığı ise 14 ton civarında. Typhoon-VDV varyantı hava indirme için tasarlanmışken, Typhoon-PVO koruma ve görev odaklı özellikleri önceliyor. Maliyet hassasiyeti olan kullanıcılar için KamAZ-4386 şasinin yaylı süspansiyonlu versiyonu da mevcut.
Typhoon-PVO, Rusya’nın çok katmanlı hava savunma ağına entegre olarak Tor-M2 gibi sistemlerle birlikte çalışabiliyor. Üst seviye radar kaynaklarından hedef verisi alarak MANPADS ile dış hedeflere ateş edebiliyor. Konfigürasyona bağlı olarak Tor-M2 bataryaları ile komuta aracı olarak da görev yapabiliyor. 2021’den beri Zafer Günü geçit törenlerinde yer alması, Rus ordusu tarafından benimsendiğinin göstergesi. Aynı yıl yapılan testlerde aracın teknik şartları karşıladığı, kalan küçük sorunların kısa sürede çözülebileceği bildirildi. Araç, ön cephede kullanımla birlikte petrol rafinerileri, gaz tesisleri, tren istasyonları ve köprüler gibi kritik altyapıların korunmasında da görev alacak.
Tüm bu özellikleriyle Typhoon-PVO, standart hava savunma sistemleri ile Pantsir arasında konumlanarak, operasyonel olarak yaygın ve dağınık alanlarda bölgesel koruma sağlıyor. Almaz-Antey’den Genel Müdür Yardımcısı Vyacheslav Dzirkaln, Afrika ülkelerinin özellikle ticari ve sivil İHA tehditlerine karşı Typhoon-PVO’ya ilgi gösterdiğini, bu ülkelerin eski Sovyet sistemlerini kullanmaya devam ettiğini ve modern kısa menzilli hava savunma çözümlerine ihtiyaç duyduğunu belirtti. Benzer şekilde Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ve Asya-Pasifik bölgesindeki potansiyel müşterilerle görüşmeler sürüyor.
