Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), beşinci nesil yerli savaş uçağı KAAN’ın altıncı prototipinin üretimi için resmi siparişi verdi. Bu önemli gelişme, Türkiye’nin tamamen milli kaynaklarla geliştirilen bir savaş uçağını envantere kazandırma konusundaki kararlılığını bir kez daha ortaya koydu. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından yürütülen KAAN projesi, Türkiye tarihindeki ilk tamamen yerli tasarım ve üretim savaş uçağı olma özelliğiyle dikkat çekiyor ve ülkenin savunma kabiliyetinde tarihi bir sıçramaya işaret ediyor.
KAAN’ın geliştirme süreci, “TF-X” adı altında 2016 yılında başladı. Proje, Türk Hava Kuvvetleri’ni yerli üretim bir savaş uçağıyla modernize etme vizyonunun bir parçası olarak SSB öncülüğünde ve TUSAŞ liderliğinde yürütülüyor. İlk etapta konsept çalışmaları, hesaplamalı akışkanlar dinamiği (CFD) modellemeleri ve simülasyon temelli performans analizlerine odaklanıldı. Uçağın birebir ölçekli maketi ilk kez 2019 Paris Airshow’da sergilendi ve bu adım Türkiye’nin yeni nesil savaş uçağı geliştirme kulübüne resmen girişini simgeledi. Mart 2023’te ilk prototip taksi testlerine başladı ve 21 Şubat 2024’te KAAN’ın ilk uçuşu başarıyla gerçekleşti.
2025 yılı itibarıyla altı farklı prototip planlandı ya da üretildi. Prototip 1 temel uçuş testleri ve gövde doğrulama çalışmaları için kullanıldı. Prototip 2 ve 3, aviyonik sistem entegrasyonu ve sensör kalibrasyonuna odaklandı. 4 ve 5 numaralı prototipler yüksek performans uçuş testleri ile silah entegrasyonu görevlerinde yer alacak. Yeni sipariş edilen 6. prototip ise rüzgâr tüneli testleri, çevresel dayanıklılık, gelişmiş aviyonik sistem denemeleri, hızlanma performansı ve pist testleri gibi çok yönlü görevlerde kullanılacak. Bu yaklaşım, çok katmanlı bir test stratejisi ile geliştirme risklerini azaltmayı ve seri üretime geçiş sürecini hızlandırmayı amaçlıyor.
KAAN projesi aşamalı bir gelişim modeli izliyor. İlk üretim blokları temel gizlilik ve sensör füzyonu gibi kabiliyetlere sahip olacakken, ilerleyen bloklar — özellikle Block 30 ve Block 40 — tamamen yerli motorla donatılacak. Bu motorun geliştirme süreci şu anda aktif şekilde sürdürülüyor ve KAAN’a entegre edilmesi, Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltmak ve sürdürülebilir savunma sistemleri inşa etmek adına stratejik önem taşıyor.
Teknik olarak KAAN, gerçek bir beşinci nesil savaş uçağı olarak tasarlandı. Uçak; dahili silah yuvalarıyla desteklenen gelişmiş radar iz azaltımı, AESA radar ile sensör füzyonu, kızılötesi arama ve takip (IRST), elektronik harp yetenekleri ve yapay zeka destekli savaş alanı verisi işleme kapasitesi gibi birçok ileri teknolojiyi barındırıyor. Çok rollü yapısı sayesinde hem yakın hava muharebesi hem de görüş ötesi (BVR) saldırı kabiliyetine sahip olacak.
KAAN, Fransız Dassault Rafale, Amerikan F-35 ve F-22, Eurofighter Typhoon ve İsveç üretimi Saab Gripen E gibi modern savaş uçaklarıyla kıyaslandığında farklı bir konumlanma sergiliyor. Rafale ve Typhoon gibi 4.5 nesil savaş uçaklarında gizlilik sınırlıyken ve silahlar dışta taşınırken, KAAN tamamen gizlilik odaklı mimariyle öne çıkıyor ve F-35’e daha yakın bir çizgide yer alıyor. Gripen E ise güçlü elektronik harp sistemlerine rağmen gizlilik şekillendirmesi ve dahili silah yuvası gibi özelliklerden yoksun olduğundan, KAAN özellikle yoğun tehdit ortamlarında daha avantajlı bir çözüm sunuyor.
Modüler yapısıyla geliştirilen KAAN, görev sistemleri, radar ve motor gibi unsurların gelecekte kolayca yükseltilmesine olanak tanıyor. F-35 gibi uluslararası kısıtlamalara tabi olmayan KAAN, Türkiye’nin tamamen egemen olduğu bir platform olarak öne çıkıyor ve hem görev özelleştirmesi hem de ihracat kabiliyetleri açısından geniş bir esneklik sunuyor.
Altıncı KAAN prototipinin siparişi, Türkiye’nin yüksek teknoloji savaş uçağı üreticisi olma hedefindeki kararlılığını bir kez daha vurguluyor. KAAN’ın gelişim süreci ilerledikçe, yalnızca Türk Hava Kuvvetleri’ne yeni bir soluk kazandırmakla kalmayacak, aynı zamanda küresel savaş uçağı pazarında bağımsız ve rekabetçi bir alternatif olarak yerini alma potansiyeline de sahip.
ChatGPT’ye sor
