Filipinler, Güney Çin Denizi’ndeki gerilimlerin gölgesinde, deniz savunma kapasitesini artırma hedefiyle ülke genelinde kritik bölgelerde yeni deniz üsleri inşa etmeye ve mevcut tesisleri modernize etmeye başladı. Bu kapsamda, ABD ile yapılan üs anlaşması çerçevesinde Palawan eyaletinin güneyindeki Balabac Adası da kapsamlı şekilde geliştiriliyor.
Savunma Bakanı Gilberto Teodoro, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, Balabac Adası’ndaki ortak Hava ve Deniz Kuvvetleri üssünde altyapı çalışmalarının hızlandırılacağını duyurdu. Teodoro, adanın “stratejik konumuna” dikkat çekerek, buradaki askeri varlığın artırılmasının Palawan ana adasındaki potansiyel Çin istihbarat faaliyetlerini caydıracağını belirtti.
Balabac, Çin’in kontrolündeki Mischief Reef’e yalnızca 140 deniz mili uzaklıkta bulunuyor. Bu resif, Filipinler’in münhasır ekonomik bölgesi içinde yer alıyor ve 2016’daki uluslararası tahkim kararına göre Filipinler’e ait. Ancak Çin kararı tanımayarak bölgede askeri varlığını artırmaya devam ediyor.
Balabac Adası, ABD ile yapılan askeri iş birliği kapsamında belirlenen üslerden biri. Bu anlaşma sayesinde ABD, Filipin üslerine dönüşümlü asker konuşlandırabiliyor, askeri ekipman önceden yerleştirebiliyor ve altyapı iyileştirmeleri için fon sağlayabiliyor. Anlaşma, ülke genelinde altı hava, iki kara ve bir deniz üssü olmak üzere toplam dokuz askeri noktayı kapsıyor.
Balabac dışında, Filipin Donanması ülke genelinde yeni üs projeleri üzerinde çalışıyor. “Stratejik Üs Planı” çerçevesinde, 2040 yılına kadar donanmanın ana deniz koridorlarındaki varlığının güçlendirilmesi ve mevcut üslerin modern ihtiyaçlara cevap verecek şekilde yeniden yapılandırılması hedefleniyor.
Batı Filipin Denizi Sözcüsü Açıkladı

Batı Filipin Denizi Sözcüsü ve Donanma Başmüfettişi Tuğamiral Roy Vincent Trinidad, bu üslerin yalnızca yeni savaş gemileri için değil, aynı zamanda mevcut filolar için de kullanılacağını söyledi. Donanma, son yıllarda savaş gemileri, devriye botları, çıkarma gemileri, radar sistemleri ve füzelerle donatıldı. Güney Kore’den yeni korvetlerin teslimi de yakında gerçekleşecek.
Trinidad, ayrıca Batı Filipin Denizi ile Filipinler’in kuzeydoğusundaki Philippine Rise bölgesine yakın, stratejik noktalarda 28 küçük donanma üssü kurmayı planladıklarını belirtti. Bu bölgelerde son dönemde Çin araştırma gemilerinin faaliyetleri artmış durumda.
En büyük projeler arasında Subic Körfezi’nde bir ana deniz üssü ve Mindanao’da bir destek üssü yer alıyor. Cumhurbaşkanı Ferdinand Marcos Jr., Donanma’nın 127. kuruluş yıldönümünde yaptığı konuşmada, Subic’teki Naval Station Nabasan üssünün temel atma töreninin yakında yapılacağını duyurdu. Ardından Chiquita ve Grande Adaları da üs dönüşümüne dahil edilecek.
Bu bölgeler, daha önce Hanjin’e ait olan ve 2022’de ABD merkezli Cerberus Capital Management tarafından satın alınan Agila Subic Tersanesi’nin karşısında yer alıyor. Mart ayında bu adalarda Çinli ve Filipinli kişilerin casusluk şüphesiyle gözaltına alınması, adaları yeniden gündeme taşımıştı.
Mindanao’daki Natividad bölgesinde kurulacak yeni deniz destek üssü ise Sangley Point’ten gelen gemilere ev sahipliği yapacak. Trinidad, bu bölgelerin öncelikle askeri rezerv alanı ilan edileceğini ve ardından donanma üssüne dönüştürüleceğini söyledi. Yalnızca cumhurbaşkanlığı kararının açıklanmasını beklediklerini ifade etti.
Donanma, mevcut üslerde de çeşitli iyileştirmelere gidiyor. Cebu’daki Naval Base Rafael Ramos’ta yapılan çalışmalar, yeni firkateynler ve çıkarma gemileri için hazırlık amaçlı yürütülüyor.
Ordu, ülkenin dış savunma stratejisini daha da bütünleştirmek adına Deniz Kuvvetleri ile Hava Kuvvetleri arasında ortak üs kullanımı seçeneğini değerlendiriyor. “Savunma Bakanlığı’nın genel yaklaşımı bu yönde. Her kuvvetin ayrı ayrı üs geliştirmesi yerine, kaynakları daha verimli kullanarak ortak üslerden faydalanmak daha akılcı olacaktır,” dedi Trinidad.