ABD Donanması, uçak gemilerinin gelecekteki çatışmalarda üstünlüğünü korumak için geliştirdiği F/A-XX altıncı nesil savaş uçağı programında kritik bir dönemeçte bulunuyor. Deniz Kuvvetleri Hava Komutanı VAdm. Daniel Cheever, Lockheed Martin’in 2025 başında yarıştan çekilmesinin ardından Boeing ve Northrop Grumman arasında beklenen seçimin önemini vurguladı.
Son tasarım görselleri, tek kişilik kokpitler, büyük radar burunları ve gemi operasyonlarına uygun güçlendirilmiş iniş takımlarını gösteriyor. Donanma, mevcut savaş uçaklarına göre %25 menzil artışı hedefliyor; böylece Çin’in DF-21D gibi gelişmiş füzelerinin menzilinin ötesinde operasyon yapılabilecek. F/A-XX, Hava Kuvvetleri NGAD’den farklı olarak uzun menzilli taarruz, deniz hedefleriyle mücadele, anti-erim/alan reddi ortamında hayatta kalma ve insanlı-insansız iş birliği görevlerini önceliklendirecek.
Bütçe dalgalı; FY2026 için başlangıçta 74 milyon dolar ayrıldı, ancak Kongre ve Donanma programın ilerlemesini sağlamak için milyarlarca dolar öneriyor. Analistler, F/A-XX olmadan yaşlanan F/A-18E/F ve F-35C’lere bağımlılığın gemileri yüksek seviyeli çatışmalarda dezavantajlı hale getireceğini belirtiyor.
Yapay zekâ destekli sistemler, “akıllı yüzeyler” ve insansız platformlarla entegrasyon programın temel teknolojilerini oluşturacak. Uçak gemisi uyumluluğu ve motor seçenekleri ise risk ve performans dengesi gözetilerek değerlendiriliyor. Stratejik odak, uzun menzilli füzeler ve katmanlı hava savunmalarına karşı Hint-Pasifik bölgesinde yer alıyor. F/A-XX’in 2030’larda hizmete girmesi bekleniyor ve uçak gemisi hava kanadının modernizasyonunun merkezinde konumlanacak.
