İran, 20 Eylül 2025’te ilk başarılı kıtalararası balistik füze (ICBM) testini gerçekleştirdiğini duyurdu. Ülke yetkilileri, füzenin daha önce test edilmemiş en gelişmiş sistemlerden biri olduğunu belirterek, nükleer tesislere yönelik saldırılara rağmen uranyum zenginleştirme ve füze programından vazgeçmeyeceklerini vurguladı.
Test, 18 Eylül gecesi Tahran, Gorgan, Sari ve Semnan gibi şehirlerden görülen açıklanamayan ışık ve duman izleri ile dikkat çekti. Sosyal medyada paylaşılan videolarda, füze izlerinin yanı sıra bazı bölgelerde anti-füze ateşi görüntüleri de yer aldı. Semnan’daki füze test sahası, uzun yıllardır İran’ın füze ve uzay fırlatma noktası olarak kullanılıyor.
Yetkililer, testin ülkenin stratejik yolunu sürdürdüğünün bir kanıtı olduğunu belirterek, herhangi bir düşman hatasını “ölümcül ve öğretici” bir yanıtla karşılayacaklarını açıkladı. Analistler, test edilen füzenin Sejjil veya olası Khorramshahr-5 sınıfı olabileceğini öne sürdü; Khorramshahr-5’in 12.000 kilometre menzil ve Mach 16 terminal hızıyla kıtalararası kriterleri karşılayabileceği belirtiliyor.
İran’ın füze programı, 1980’lerde İran-Irak Savaşı sırasında başlamış, kısa, orta ve uzun menzilli sistemler ile çok aşamalı füzeler geliştirilerek genişletilmişti. Ayrıca “füze şehirleri” olarak bilinen yer altı tesisleriyle fırlatıcıların korunması ve hayatta kalabilirliği artırılıyor. Bu test, teknik ilerlemenin yanı sıra hem iç kamuoyuna hem de uluslararası aktörlere gönderilen siyasi bir mesaj niteliği taşıyor.
Uluslararası gözlemciler, İran’ın uzay programı ve çok aşamalı fırlatma kabiliyetlerinin ICBM geliştirme potansiyelini artırdığını belirtirken, hâlen tam gelişmiş kıtalararası füzelerin kanıtlanmadığını vurguluyor. Batılı yetkililer, yeni anlaşmaların İran’ın 300 mil üstü füze geliştirmesini sınırlandırmasını şart koşması gerektiğini savunuyor, ancak Tahran bu talepleri reddediyor.
