Middle East Eye’ın (MEE) haberine göre, İran, İsrail ile 24 Haziran’da sağlanan fiili ateşkesin ardından hava savunma kapasitesini yeniden güçlendirmek amacıyla Çin’den yüzeyden havaya füze (SAM) sistemleri aldı. Bu savunma sistemlerinin ödemesi ise ham petrol ile yapılıyor.
Haberde, Arap dünyasından istihbarat kaynaklarına erişimi olan iki yetkilinin, ABD’nin bölgedeki müttefiklerinin bu gelişmeden haberdar olduğunu ve Beyaz Saray’a bilgi verildiğini aktardığı belirtiliyor. Kaynaklar, İran’a kaç adet sistem teslim edildiğini açıklamazken, ödeme yönteminin petrol karşılığı takas olduğunu vurguladı. ABD Enerji Bilgi Dairesi verilerine göre, İran’ın petrol ihracatının yaklaşık %90’ı Çin’e gidiyor.
Bu askeri sevkiyatlar, İsrail’in 12 gün süren saldırıları sırasında İran’a ait birçok balistik füze rampasını hedef alarak imha etmesinin ardından gerçekleşti. Saldırılarda bazı üst düzey İranlı komutanlar ve bilim insanları da hedef alınmıştı. Buna karşın Tahran, saldırılar sırasında Tel Aviv ve Hayfa’daki bazı stratejik noktaları vurmayı başardı.
Çin-İran Savunma İş Birliği Derinleşiyor
Çin ile İran arasındaki savunma alanındaki ilişkiler, bu yeni gelişmeyle daha da güçleniyor. 1980’lerin sonunda İran, Çin’den HY-2 Silkworm füzelerini Kuzey Kore üzerinden temin etmişti. 2010 yılında ise İran’ın Çin’den HQ-9 hava savunma sistemleri aldığı iddialar arasında yer almıştı. Günümüzde İran’ın envanterinde Rus yapımı S-300’lerin yanı sıra Çin menşeili HQ-2 ve HQ-9 sistemleri ile yerli üretim Hordad ve Bavar-373 sistemleri bulunuyor.
Ancak askeri uzmanlara göre, İran’ın bu sistemlerinin, İsrail’in kullandığı beşinci nesil F-35 hayalet savaş uçaklarına karşı sınırlı bir etkiye sahip olduğu düşünülüyor.
MEE’nin aktardığına göre, Çin halihazırda HQ-9 ve HQ-16 sistemlerini Pakistan’a ihraç ediyor; ayrıca Mısır da HQ-9 sistemine sahip ülkeler arasında yer alıyor. Bu da Çin’in bölgedeki savunma etkisinin giderek arttığını gösteriyor.
