TUSAŞ Motor Sanayii AŞ (TEI) Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) tarafından düzenlenen “SUBÜ Konuşmaları” programında yaptığı açıklamada, Türkiye’nin motor teknolojilerinde yerli üretim kapasitesini tamamen sağladığını açıkladı.
Akşit, “Şu an itibarıyla 20’den fazla özgün süper alaşım ve titanyum alaşımı geliştirdik. Tüm bu malzemeler, doğrudan kendi motorlarımız için tasarlandı ve üretildi.” ifadelerini kullandı.
Türk Mühendisliği Uluslararası İlgiyi Çekiyor
TEI’nin elde ettiği başarıların yabancı firmalar tarafından da dikkatle takip edildiğini belirten Akşit, gelişmiş bir ülkenin türbin üreticisinin Eskişehir’e gelerek Türk mühendisliğini incelediğini aktardı.
“Doğal gaz türbini üreten ama uçak motoru geliştiremeyen bir firma bizden randevu istedi. Kendi hükümetleri, ‘Türkler 10 yılda neler başardı, siz hâlâ motor üretemiyorsunuz’ diyerek eleştiride bulundu. Sonra geldiler ve ‘Bu teknolojileri nasıl geliştirdiniz?’ diye sordular.”
Akşit, Türkiye’nin motor teknolojilerindeki başarısını şöyle özetledi:
“Kritik alaşımlardan tek kristal dökümlere kadar tüm süreçleri kendi imkânlarımızla yürüttük. Alaşımın ithal edildiği yönündeki eleştirilere karşı, saf kobalt ve nikel dahil tüm malzemeyi Türkiye’deki madenlerden çıkarıp işleyerek kullandık. Böylece madenden motora uzanan tam bir yerli üretim zincirini kurmuş olduk.”
İHA Motorları Seri Üretimde
TEI’nin insansız hava araçları, helikopterler ve uçaklar için motor geliştirdiğini söyleyen Akşit, İHA motorlarının artık seri üretim aşamasında olduğunu belirtti:
“İHA motorlarını uzun süredir seri şekilde üretiyor ve kullanıyoruz. Aksungur, Anka ve TB3 platformlarında motorlarımız sorunsuz çalışıyor. Özellikle TB3, Anadolu gemisine motorlarımızla başarılı şekilde iniş-kalkış yaptı.”
Helikopter Motorları Sertifikasyon Sürecinde
Gökbey helikopteri için geliştirilen motorun seri üretime geçmeye hazır olduğunu aktaran Akşit, “İlk uçuşumuzu birkaç yıl önce gerçekleştirdik. Şu anda motorun sertifikasyon süreci devam ediyor. Sertifikalı bir helikoptere sertifikasız motor takmak mümkün değil, süreç tamamlandığında seri üretime geçeceğiz.” dedi.
TF6000: Türkiye’nin İlk Savaş Uçağı Motoru
Akşit, TF6000 projesinin Türkiye’nin savaş uçağı motoru geliştirme alanındaki dönüm noktası olduğunu vurguladı:
“TF6000, gerçek bir savaş uçağı motoru. Motoru geliştirdik, çalıştırdık ve TEKNOFEST’te sergiledik. Artık son aşamaya geldik. Beşinci nesil uçak motorları karmaşık ve uzun süreçler gerektiriyor, ancak bunu da başarıyla tamamlayacağımıza inanıyoruz.”
Tam Bağımsız Motor Ekosistemi Oluşturuldu
Konuşmasını Türkiye’nin motor teknolojilerindeki dışa bağımlılığını büyük ölçüde ortadan kaldırdığı vurgusuyla tamamlayan Akşit, şu ifadeleri kullandı:
“Artık Türkiye, motor teknolojilerinde kendi kendine yeten bir ekosistem kurdu. Madenden motora kadar tüm süreçleri yerli imkânlarla yönetiyoruz. Bu başarı, TEI’nin değil, tüm Türk mühendisliğinin ortak gururudur.”
