Türkiye, derin teknoloji alanında tarihî bir adım atarak kuantum bilgisayar teknolojisine sahip sayılı ülkeler arasına resmen katıldı. TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB ETÜ) tarafından geliştirilen Türkiye’nin ilk yerli kuantum bilgisayarı QuanT (Quantum Computer of TOBB ETÜ), TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi’nde düzenlenen törenle tanıtıldı. Törene Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başta olmak üzere birçok üst düzey isim katıldı.
Kuantum Teknolojisinde Küresel Sahneye Çıkış
Dünyada yalnızca 15 ülkenin sahip olduğu kuantum bilgisayar teknolojisine artık Türkiye de resmen sahip. QuanT, klasik bilgisayarların ötesine geçen işlem gücüyle, süper bilgisayarlarla yıllar sürecek hesaplamaları dakikalar içinde gerçekleştirme potansiyeline sahip. Özellikle kriptografi, yapay zekâ, ilaç geliştirme, enerji sistemleri ve iklim modelleme gibi stratejik alanlarda çığır açacak çözümler sunma kapasitesiyle dikkat çekiyor.
5 Kubitlik Yerli Sistem: QuanT
QuanT, süper iletken mimariye sahip ve 5 kubit işlem kapasitesiyle donatılmış bir sistem. Kuantum bitleri (kubit) sayesinde aynı anda çok sayıda işlemi gerçekleştirebiliyor. Bu sayede klasik bilgisayarların sınırlamalarını aşarak yüksek hacimli verilerin eşzamanlı işlenmesine olanak tanıyor.
Teknolojik Bağımsızlık İçin Stratejik Hamle
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, bu başarının Türkiye’nin teknoloji, savunma ve ekonomik bağımsızlığına önemli katkı sağlayacağını vurguladı. Savunma sanayiinde geçen yıl 15 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşılırken, bunun 3 milyar dolarlık kısmı derin teknoloji yatırımlarına ayrıldı. Görgün ayrıca, üniversitelerden KOBİ’lere kadar geniş bir yelpazede destek programları yürütüldüğünü belirtti.
Kısa vadede somut sonuçlar doğuracak projelere öncelik verilirken, “Mikrodalga Kuantum Radar Bileşenleri Geliştirilmesi (KUDAR)” gibi çalışmaların yanı sıra Süperiletken Çip Üretimevi kurulması da kararlaştırıldı. Bu üretim altyapısı, QuanT’ın ve gelecek nesil kuantum bilgisayarların temelini oluşturacak.
TOBB ETÜ: Teknolojik Üretim Üssü
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi’nin altı farklı mühendislik dalını aynı çatı altında birleştiren dünyadaki tek merkez olduğunu belirtti. Bu merkezde hem ileri teknolojiler geliştiriliyor hem de akademik bilgi ürüne dönüşerek ticarileştiriliyor. QuanT, bu üretim ekosisteminin en değerli çıktılarından biri olarak öne çıkıyor.
Hisarcıklıoğlu, QuanT’ın Türkiye’nin dijital dönüşümünde stratejik bir eşik olduğunu belirterek, “Bu bilgisayarın sağlayacağı işlem gücü; savunmadan finansa, mobiliteden siber güvenliğe kadar birçok alanda Türkiye’nin küresel rekabet gücünü artıracaktır. Yerli algoritmalarla çalışan bir kuantum altyapısı, ülkemizin teknoloji ihracatçısı olmasının da önünü açacaktır” dedi.
Gençlere Çağrı: Bu Devrimin Parçası Olun
Türkiye’nin teknoloji yarışında yalnızca takip eden değil, geliştiren bir ülke haline geldiğini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, özellikle gençleri bu devrimin bir parçası olmaya davet etti. Kurulacak Süperiletken Çip Üretimevi’nin, daha yüksek kapasiteli kuantum bilgisayarların geliştirilmesine olanak tanıyacağı ve yeni nesil Türk mühendislerinin küresel çapta söz sahibi olmasına katkı sağlayacağı belirtildi.
Teknolojik Geleceğe Yerli Mühür
TOBB ETÜ Rektörü Prof. Dr. Yusuf Sarınay ise üniversitenin kuantum teknolojileri alanında uzun süredir birikim oluşturduğunu ve bu alandaki projeleri önceliklendirdiğini dile getirdi. QuanT’ın yalnızca bir bilgisayar değil, Türkiye’nin teknolojik bağımsızlık hedefinde stratejik bir mihenk taşı olduğunu vurguladı.
QuanT, yerli kuantum algoritmalarının geliştirilmesine de öncülük ederek sadece işlem gücüyle değil, sağladığı bilgi derinliği ve araştırma potansiyeliyle de Türkiye’nin küresel teknoloji ligindeki yerini sağlamlaştırıyor.
