Pakistan Hava Kuvvetleri (PAF), en gelişmiş varyantı olan JF-17 Blok III savaş uçaklarını “Indus Shield Alpha” tatbikatı kapsamında Azerbaycan’a konuşlandırdığını 19 Ekim 2025 tarihinde resmen doğruladı. Bu adım, İslamabad ile Bakü arasındaki derinleşen savunma iş birliğini ve 4,6 milyar dolarlık uçak tedarik anlaşmasının sahaya yansımasını gözler önüne serdi.
Sosyal medyada yayılan JF-17 görüntüleri kısa süreli kafa karışıklığı yaratsa da, Pakistan Hava Kuvvetleri yaptığı açıklamada uçakların tatbikat için Azerbaycan’a ulaştığını duyurdu. Gövde üzerindeki PAF işaretleriyle görülen uçaklar, IL-78 yakıt ikmal uçağı desteğiyle Pakistan’dan kesintisiz uçuş gerçekleştirdi. Bu, aynı anda birden fazla uçağın görüntülenmesini de açıklıyor.
Azerbaycan’ın sipariş ettiği 40 adet JF-17 Blok III, ülkenin modern savaş uçağı kabiliyetini yeniden tanımlayacak. Anlaşma, Pakistan savunma sanayi tarihindeki en büyük ihracat paketi olarak öne çıkarken, 2 milyar dolarlık ortak yatırım bileşeni de iki ülke arasındaki stratejik bağların kalıcı hale geldiğini gösteriyor.
JF-17 Blok III: Uygun Maliyetli, Yüksek Kabiliyetli Platform
JF-17, çok rollü ve hafif sınıfta yer alan, düşük işletme maliyetiyle hava devriyesi, BVR (görüş ötesi) angajman ve hassas taarruz görevlerini icra edebilen bir platform. Blok III versiyonu; AESA radarı, gelişmiş elektronik harp sistemleri, dijital kokpit ve uzun menzilli hava-hava mühimmatları (örneğin PL-15 ve PL-10 sınıfı füzeler) ile önceki sürümlere kıyasla büyük bir sıçrama sunuyor.
Azerbaycan’ın, Türk yapımı ASELPOD hedefleme podlarını entegre etmeyi değerlendirdiği belirtiliyor; bu sayede gece-gündüz hassas vuruş kabiliyetinin artırılması hedefleniyor. Ayrıca hava yakıt ikmali donanımı, ülkenin bölgesel menzil kabiliyetini genişletecek stratejik bir avantaj sunuyor.
Pakistan-Azerbaycan-Türkiye Üçgeninde Derinleşen Bağlar
JF-17’nin evrimsel geliştirme süreci, Pakistan’ın yanı sıra Türkiye ve Azerbaycan ile artan savunma entegrasyonunu destekliyor. Blok III standardının gelecekte Türk üretimi Gökdoğan ve Bozdoğan füzeleriyle uyumlu hale getirilmesi değerlendiriliyor.
Tatbikat, iki ülke hava kuvvetleri arasında operasyonel uyumun, yer konuşlanma prosedürlerinin, mühimmat yükleme ve iletişim ağlarının birlikte test edildiği ilk kapsamlı uygulama oldu. Bu da Azerbaycan’ın ileride kendi filosunu devreye alması sürecinde hazırlık aşamasını hızlandıracak.
Stratejik Etki: Güney Kafkasya’da Yeni Denge
40 uçaklık alım programı yalnızca platform tedarikini değil; eğitim, simülatör, yedek parça, mühimmat ve bakım altyapısını kapsayan tam bir operasyonel ekosistemi içeriyor. Bu ölçek, bölgedeki hava gücü dengelerini etkileyebilecek nitelikte.
Sosyal medyada paylaşılan görüntüler, bir teslimat değil, eğitim amaçlı geçici konuşlanmaydı. Ancak JF-17’lerin Azerbaycan pistlerine inmesi, kâğıt üzerindeki anlaşmanın artık fiili iş birliğine dönüştüğünü gösteriyor. Pakistan’ın tanker destekli uçuşları, uzun menzilli görevlerde lojistik bağımsızlık kabiliyetini kanıtlarken; Azerbaycan için bu tatbikat, gelecekteki dönüş eğitimlerinin ve teknik entegrasyonun erken bir provası niteliğinde.
JF-17 Blok III’lerin Bakü’deki varlığı yalnızca bir tatbikat katılımı değil; bölgesel savunma mimarisinde kalıcı bir yön değişiminin sinyali olarak değerlendiriliyor.
